Co może p.o. szefa BGK?

Komisja Nadzoru Bankowego może już dziś zdecydować, czy Ireneusz Fąfara obejmie fotel prezesa Banku Gospodarstwa Krajowego. Teraz jest pełniącym obowiązki, chociaż, zdaniem części prawników, w BGK takiej funkcji nie ma

Prawnicy zajmujący się instytucjami finansowymi nie od dziś mają problem z funkcją pełniącego obowiązki prezesa. Właściciele firm ubezpieczeniowych, banków czy domów maklerskich nierzadko chcieli dokonać zmian szefów w trybie natychmiastowym. Nie pozwalały jednak na to przepisy, które nakazują wcześniejsze uzyskanie zgody nadzorcy. Powszechną praktyką stało się więc powoływanie kandydata na stanowisko pełniącego obowiązki prezesa. Najlepszym przykładem jest Rafał Juszczak, będący od kwietnia p.o. szefa PKO BP.

Komisja Nadzoru Bankowego podejmuje decyzj´

Ministerstwo Finansów powtórzyło ten scenariusz w przypadku Banku Gospodarstwa Krajowego (banku państwowego - odpowiednika przedsiębiorstwa państwowego). Wicepremier Zyta Gilowska zdecydowała się pod koniec maja na wymianę całego zarządu BGK z prezesem Wojciechem Kuryłkiem.

Na nowego szefa BGK resort wskazał Ireneusza Fąfarę, byłego wiceprezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a w latach 90. wiceprezesa Banku Energetyki. Z informacji "Parkietu" wynika, że Fąfara może być dziś zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Bankowego.

Praktyka posz?a dalej

Problem w tym, że wiele wskazuje na to, że zarówno Ireneusz Fąfara, jak i pozostali członkowie zarządu banku zostali w niewłaściwy sposób powołani na stanowiska. Szef banku został mianowany na pełniącego obowiązki prezesa, chociaż, zdaniem części prawników, w przypadku państwowego BGK nie ma możliwości powołania p.o.

- W ostateczności kandydat na prezesa może pełnić do momentu zatwierdzenia przez nadzór funkcję zwykłego członka zarządu. W krótkim czasie nie powinno to stanowić problemu, spółkę może bowiem reprezentować nie tylko prezes, ale kilka osób, zwykle dwie, z zarządu - mówi Jan Zdzienicki, prawnik zajmujący się prawem bankowym w kancelarii Clifford Chance.

Pat prawny w ustawie

W państwowym banku taki scenariusz nie mógł być zastosowany - ustawa o Banku Gospodarstwa Krajowego stanowi bowiem, że wiceprezesów i pozostałych członków zarządu wybiera... sam prezes (nie licząc swojego pierwszego zastępcy, którego wskazuje minister finansów).

Ministerstwo powinno zatem zaplanować zmianę wcześniej, tak by mieć już zgodę nadzoru w momencie powołania. Zdaniem części naszych rozmówców, w rachubę mógłby wchodzić także kurator, powołany na mocy kodeksu spółek handlowych.

- Procedura jego ustanawiania jest jednak czasochłonna, - przyznaje dr Aleksander Werner z Katedry Prawa Administracyjnego i Finansowego Przedsiębiorstw Szkoły Głównej Handlowej.

Właściciel wiedział o ryzyku

- Właściciel, czyli państwo, wybierając taki tryb zmiany zarządu, musiał sobie zdawać sprawę z ryzyka, że decyzje p.o. szefa banku mogą być podważane. Z drugiej zaś strony, jeżeli tylko KNB zatwierdzi szybko nominację, nikomu już nie powinno zależeć na kwestionowaniu legalności umów, co nie zmienia faktu, że wątpliwości co do legalności reprezentacji państwowego banku nie powinny się pojawić - komentują inni prawnicy, pragnący zachować anonimowość.

Bank ma szansę na obsługę transferów z UE

W najbliższych dniach rozstrzygnie się, czy Bank

Gospodarstwa Krajowego przejmie obsługę funduszy Unii Europejskiej. Od momentu akcesji w 2004 r. konta, na które trafiają pieniądze z Brukseli, prowadzi Narodowy Bank Polski. Środki unijne trafiają następnie do beneficjentów, a dyspozycję wypłaty przekazują instytucje

zarządzające dla danych

programów operacyjnych (wybierają projekty, które zasługują na dotację).

Ministerstwo Finansów skłonne jest podpisać nowe umowy na prowadzenie kont "unijnych" właśnie z BGK, bo bank ten realizuje wiele projektów przy wsparciu Brukseli (prowadzi np. Krajowy Fundusz Drogowy czy Fundusz Poręczeń Unijnych). Szczegóły porozumienia MF z BGK nie są jeszcze znane (nie wiadomo m.in., czy przewalutowania środków ma dokonywać NBP czy BGK). Prawdopodobnie bank centralny w dalszym ciągu będzie obsługiwał środki unijne zasilające rolnictwo (poResort finansów pełni rolę instytucji płatniczej, tzn. sprawdza poprawność wniosku o refundację wydatków i decyduje ostatecznie, czy wypłacić środki beneficjentom.