PIT-38 Warto korzystać z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (część 1)

Daninę od zysków kapitałowych zapłaconą za granicą można odliczyć od całkowitego podatku od dochodów giełdowych. Nie zawsze jednak w pełnej wysokości.

Dochód ze zbycia papierów wartościowych opodatkowany jest stawką 19 proc. Nie łączy się go z dochodami uzyskanymi z innej działalności (np. z tytułu umowy o pracę) i w konsekwencji nie powiększa on kwoty dochodu opodatkowanego stawką progresywną.

Polski rezydent (osoba, która przebywa na terenie kraju dłużej niż 183 dni w roku lub której ośrodek życiowych interesów znajduje się w Polsce) musi się rozliczyć z dochodu uzyskanego z transakcji zawartych nie tylko na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, ale również za granicą.

Dochód osiągnięty w innych państwach łączy się z polskim i od tak określonej kwoty oblicza się podatek stosując 19-proc. stawkę. Nie oznacza to jednak, że podatek w tak skalkulowanej wysokości należy odprowadzić do urzędu skarbowego. Dochody osiągnięte za granicą mogą bowiem być opodatkowane w państwie uzyskania dochodu. W związku z tym kwotę podatku odprowadzonego w innym państwie można odliczyć od kwoty podatku, którą obliczyliśmy od łącznego dochodu.

Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem kalkulacji, która proporcjonalnie przypada na zagraniczny dochód. Innymi słowy, jeśli za granicą odprowadziliśmy podatek z zastosowaniem wyższej stawki niż obowiązująca w Polsce, to możemy odliczyć tylko taką kwotę, jaka zostałaby zapłacona przy 19-proc. stawce.

Umowy przychodzą w sukurs

Na szczęście stawki podatków od zysków giełdowych w innych państwach są często niższe niż u nas albo takiego podatku nie ma w ogóle. Dodatkowo w sukurs polskiemu inwestorowi przychodzą umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę z innymi krajami. Stosując je, będziemy najczęściej zwolnieni z podatku od zysku kapitałowego osiągniętego za granicą ze zbycia papierów wartościowych. Ewentualnie podatek zostanie pobrany w niższej wysokości niż wynika to z wewnętrznych przepisów danego państwa.

Jak postąpić, gdy dochody osiągamy tylko za granicą? Tak samo. Dochód z różnych państw należy zsumować i obliczyć 19-proc. podatek. Następnie od wyliczonej kwoty trzeba odliczyć podatek zapłacony za granicą, jednak również z zachowaniem zasady proporcjonalności. Jeżeli podatek odprowadzony za granicą był niższy niż 19 proc., to do polskiego urzędu odprowadzamy tylko różnicę między iloczynem 19- proc. stawki i całkowitej kwoty dochodu a kwotą podatku zapłaconego za granicą.

Stosując zasady konkretnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania należy przedstawić organom podatkowym państwa, w którym spółka zagraniczna ma siedzibę i której akcje są przedmiotem transakcji, certyfikat rezydencji (dokument poświadczający, że podlegamy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce od całości naszych dochodów osiąganych zarówno w kraju jak i za granicą).

Dochód z funduszu

inwestującego za granicą

Często zamiast bezpośrednio kupować papiery wartościowe na rynkach zagranicznych decydujemy się nabyć jednostki uczestnictwa w funduszu kapitałowym, który zarabia inwestując poza Polską. Terytorialny zakres działania funduszu nie rodzi jednak żadnych konsekwencji podatkowych dla jego uczestnika. O opodatkowanie dochodu z tytułu udziału w tych instytucjach, będących instytucjami krajowymi, nie musimy się martwić, bo to fundusz wypłacający nam dochód jest płatnikiem. Oznacza to, że sam obliczy i odprowadzi podatek za nas.

Jeżeli jesteśmy uczestnikami zagranicznego funduszu inwestycyjnego i zdecydujemy się umorzyć jednostki w tym funduszu, to zgodnie z większością zawartych przez Polskę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania taki dochód będzie opodatkowany tylko w naszym kraju. Zdarza się jednak, że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta z państwem, w którym rezydencję ma nasz fundusz, uprawnia je do opodatkowania dochodu polskiego inwestora. W takim wypadku inwestor ma prawo do odliczenia kwoty równej podatkowi zapłaconemu za granicą od całkowitej wysokości podatku. Odliczenie to nie może jednak (podobnie jak w przypadku akcji) przekroczyć kwoty podatku obliczonego od tych dochodów przy zastosowaniu stawki 19-proc.

Należy zwrócić uwagę na to, że jeżeli nabyliśmy jednostki uczestnictwa w zagranicznym funduszu za pośrednictwem polskiej spółki, to obowiązki płatnika podatku nie przechodzą na pośrednika. W związku z tym należy samemu złożyć deklarację i odprowadzić podatek (postępujemy więc dokładnie tak samo jakbyśmy sami kupili jednostki uczestnictwa zagranicznego funduszu). Podobnie jak w przypadku transakcji zawartych na zagranicznej giełdzie, również należy pamiętać o certyfikacie rezydencji.

Zagraniczne spółki

na polskiej giełdzie

Jeżeli chcemy inwestować w papiery wartościowe zagranicznych spółek, niekoniecznie musimy kupować je na zagranicznej giełdzie. Walory coraz większej liczby takich firm można znaleźć i na GPW. Czy osiągając dochód z transakcji zawartej na warszawskim parkiecie, a dotyczącej zagranicznej spółki, powinniśmy zapłacić podatek w kraju jej rezydencji? Nie. Taki dochód będzie opodatkowany tylko w Polsce standardowym 19-proc. podatkiem.

Opublikowany dzisiaj tekst jest pierwszym z trzech, które mają Państwu pomóc w rozliczeniu się z fiskusem z podatku od dochodów kapitałowych. W wydaniu sobotnio-niedzielnym pojawi się następna część poradnika, poświęcona wydatkom, które obniżają dochód do opodatkowania. Ostatnia część, która ukaże się w wydaniu poniedziałkowym, będzie poświęcona temu, jak rozliczać straty i o jakich formularzach trzeba pamiętać.

KPMG Tax M. Michna sp. k.