Handel ma dobre wyniki, ale gorsze perspektywy

Dobre wyniki sprzedaży detalicznej świadczą o tym, że konsumpcja wciąż trzyma się mocno. Ale nawet sami konsumenci nie spodziewają się, że dobra sytuacja będzie się utrzymywać

We wrześniu sprzedaż detaliczna była o 11,6 proc. większa niż rok wcześniej - podał Główny Urząd Statystyczny. Dane były zgodne ze średnią prognoz analityków ankietowanych przez "Parkiet". Miesiąc wcześniej wzrost sprzedaży nie przekraczał 8 proc. Ekonomiści nie widzą jednak powodów do szczególnego optymizmu. Przyznają, że wysokie obroty firm handlowych świadczą o tym, że konsumpcja prywatna wciąż szybko rośnie. Ale przyszłość nie zapowiada się już tak optymistycznie.

Efekt statystyczny

Na przykład dla sprzedaży samochodów, która jeszcze kilka miesięcy temu była jednym z motorów napędowych wzrostu sprzedaży detalicznej, wrzesień był trzecim z rzędu miesiącem spadku. Tyle że skala pogorszenia była nieco mniejsza niż miesiąc wcześniej. - Przyczyniły się do tego intensywne działania promocyjne ze strony dilerów motoryzacyjnych - uważa Marcin Mazurek, analityk BRE Banku.

Ekonomiści zwracają też uwagę, że dobry wynik handlu we wrześniu to po części efekt statystyczny. W tym roku pierwszy powakacyjny miesiąc miał dwa dni robocze więcej niż rok temu. To wyjaśnia dużą część wzrostu obrotów handlu (w sierpniu różnica dni roboczych działała na niekorzyść). W październiku, gdy liczba dni roboczych jest taka sama jak przed rokiem, na efekt statystyczny nie ma co liczyć.

Niskie bezrobocie

Na razie szybkiemu wzrostowi konsumpcji sprzyja sytuacja na rynku pracy. Jak podał wczoraj GUS, stopa bezrobocia we wrześniu wyniosła 8,9 proc. Miesiąc wcześniej było to 9,1 proc. Bezrobocie obniżyło się do najniższego poziomu od 1991 roku.

Według Jakuba Borowskiego, głównego ekonomisty Invest-Banku, w kolejnych miesiącach odsetek bezrobotnych będzie się zwiększał. - Wzrost liczby nowo zarejestrowanych bezrobotnych wskazuje na stopniowe pogarszanie się sytuacji na rynku pracy - ocenia Borowski.

Mało optymizmu

Słabszy okres - zarówno jeśli chodzi o rynek pracy, jak i o konsumpcję - zapowiadają wyniki GUS-owskich badań koniunktury.

Koniunktura konsumencka w III kwartale tego roku była o 3,1 pkt proc. gorsza niż rok wcześniej. Jak zauważają statystycy, ponad połowa tego spadku przypadła na ostatnie trzy miesiące. Ogólny wskaźnik ufności konsumenckiej wyniósł w minionych trzech miesiącach -7,5 proc. Wskaźnik wyprzedzający spadł do -10,9 proc., z -8,4 proc. w poprzednim kwartale. Największe pogorszenie dotyczyło oczekiwanej zmiany poziomu bezrobocia.

O pogorszeniu mówił na spotkaniu z dziennikarzami również Józef Oleński, prezes GUS. - W okresie od stycznia do września tempo wzrostu jest relatywnie wysokie, ale obserwujemy osłabienie dynamiki w porównaniu z okresem analogicznym - stwierdził. W I półroczu PKB był o 5,9 proc. wyższy niż w podobnym okresie ubiegłego roku.

Koniunktura w firmach w dół

Obliczany przez GUS wskaźnik koniunktury w handlu detalicznym w październiku kolejny raz poszedł w dół. Słabsze są zarówno oceny bieżącej sytuacji, jak i prognozy. Można to traktować jako zapowiedź osłabienia dynamiki sprzedaży detalicznej, bo zmiana wskaźnika koniunktury zwykle z wyprzedzeniem sygnalizuje tendencje dotyczące obrotów. Pogorszenie koniunktury dotyczy nie tylko handlu. Podobnie jest w przemyśle (gdzie zmniejsza się portfel zamówień i pogarsza sytuacja finansowa) oraz w budownictwie (zamówienia i sytuacja finansowa są oceniane pozytywnie, ale gorzej niż przed miesiącem), a także w większości działów usługowych, w tym w pośrednictwie finansowym, gdzie zwykle oceny są najwyższe.