Podwyżki podatków uderzają w państwa naszego regionu

Czeski rząd chce zlikwidować obniżoną stawkę VAT, by przeprowadzić reformę emerytalną. Tę daninę podwyższyły już Polska, Słowacja, Łotwa i Rumunia. Węgry poważnie obniżyły za to CIT

[[email protected]][email protected][/mail]

Czeski premier Petr Necas zapowiada w wywiadzie dla dziennika „Hospodarske Noviny” stworzenie ujednoliconej stawki VAT na poziomie 19 proc. Obecnie główna stawka VAT w Czechach wynosi 20 proc. Wprowadzenie proponowanych przez Necasa zmian oznaczałoby likwidację obniżonej stawki wynoszącej 10 proc. Byłoby to jednak konieczne, by przeprowadzić reformę emerytalną przewidującą przejście do trójfilarowego systemu ubezpieczeń emerytalnych (czyli przekazanie części oszczędności obywateli do prywatnych funduszy).

[srodtytul]Koszty reformy[/srodtytul]

Likwidacja niższej stawki VAT jest kluczowym elementem reformy ubezpieczeń społecznych. Podwyżka podatku ma zapewnić budżetowi dodatkowe 50 mld koron (7,9 mld zł), potrzebnych do załatania dziury w finansach czeskiego odpowiednika ZUS, która powstanie po przekierowaniu części oszczędności emerytalnych do prywatnych funduszy.

Losy reformy nie są jednak przesądzone. Spośród partii tworzących koalicję rządową w Czechach popierają ją na razie chadecka ODS premiera Necasa oraz centrowa TOP-09 (do której należy minister finansów Miroslav Kalousek). Reformie mocno się jednak sprzeciwia koalicyjna partia Sprawy Publiczne. Uważa ona, że likwidacja niższej stawki VAT doprowadzi do poważnego wzrostu cen żywności. Premier Necas próbuje łagodzić opór Spraw Publicznych deklarując, że ujednolicaniu stawki VAT towarzyszyć będzie wprowadzenie nowych socjalnych ułatwień dla najbiedniejszych. Nie wyklucza również, że ujednolicanie stawki VAT będzie przeprowadzone stopniowo.

– Koalicja osiągnie porozumienie w sprawie reformy do końca lutego lub na początku marca. Jeśli nie osiągniemy konsensusu, istnienie tego rządu nie będzie już miało sensu – deklaruje Necas.

[srodtytul]Regionalne podwyżki[/srodtytul]

Czechy nie są jedynym państwem regionu, które „zaciska pasa”. Główną stawkę VAT, z 22 proc. do 23 proc., podniosła z Nowym Rokiem Polska. Ten sam podatek, także o 1 pkt proc., do 20 proc., podniosła również?Słowacja. Łotwa z dniem 1?stycznia 2011 r. podwyższyła VAT o 1 pkt proc. do 22 proc. Najbardziej radykalnej zmiany pod tym względem dokonała jednak Rumunia. Bukareszteński rząd podwyższył w lipcu główną stawkę VAT aż o 5 pkt proc. do 24 proc. Wymienione kraje uciekły się do podwyżek podatków, by naprawiać swoje, nadszarpnięte przez kryzys, finanse publiczne.

Najwięcej emocji wzbudziły jednak działania fiskalne węgierskiego rządu. Nałożył on na banki oraz na duże firmy z sektorów energetycznego, te- lekomunikacyjnego i sprzedaży detalicznej specjalne, antykryzysowe podatki mające obowiązywać przez trzy lata. Mają one przynosić budżetowi około 360 mld forintów (5,1 mld zł) rocznie. Decyzja ta wywołała już skargę 13 europejskich koncernów do Komisji Europejskiej.

– Nowe podatki na Węgrzech nas frustrują. Stwarzają one zagrożenie, że spadną inwestycje i tempo wzrostu gospodarczego w tym kraju – twierdzi Timotheus Hoettges, dyrektor finansowy Deutsche Telekom.

Jednocześnie jednak węgierski rząd przeprowadził inne, korzystne dla obywateli oraz małych i średnich spółek zmiany fiskalne. Od 1 stycznia 2011 r. funkcjonuje na Węgrzech liniowy podatek od dochodów osobistych wynoszący 16 proc. Wcześniej obowiązywały stawki: 17 proc. oraz 32 proc. CIT został zaś obniżony o 9 pkt proc. do 10 proc. Wynosi tyle, ile w Bułgarii i na Cyprze i jest najniższy w Unii Europejskiej.