Czy i kto najbardziej skorzysta na „urlopie od rat”

Największymi wygranymi na wakacjach kredytowych mogą być zamożni single i rodziny wielodzietne. Ale tak naprawdę to korzystne rozwiązanie dla wszystkich uprawnionych, a dla banków niesie realne straty.

Wnioski o wakacje kredytowe w 2024 r. można składać już w niemal wszystkich bankach. Mogą one dotyczyć zawieszenia czterech rat kredytu mieszkaniowego w tym roku, począwszy od czerwca.

Wciąż pojawiają się pytania, czy w ogóle opłaca się sięgać po wakacje kredytowe. Takie wątpliwości można mieć m.in. w związku z narracją ZBP i banków, że wakacje kredytowe to tylko chwilowa ulga, bo raty kredytu ulegają tylko zawieszeniu i przesunięciu na koniec harmonogramu spłat, a realnych korzyści tu nie ma.

– Zupełnie się z tym nie zgadzam – ripostuje Bartosz Turek, analityk HRE Investments. – Ze względu na inflację oraz rosnące wynagrodzenia można założyć, że siła nabywcza naszych pieniędzy za 5, 10 czy 20 lat będzie niższa niż obecnie. A to znaczy, że przykładowo 3 tys. zł raty kredytu będzie wówczas ważyło znacznie mniej w naszym domowym budżecie niż obecnie – wyjaśnia Turek.

– Wakacje kredytowe opłacają się wszystkim głównie ze względu na zmianę wartości pieniądze w czasie – potwierdza Jarosław Sadowski, główny analityk Expander Advisors. – Rzeczywiście, dziś zawieszona rata nie przepada, trzeba będzie ją zapłacić, ale jeśli będzie to np. za 20 lat, to jej realna wartość będzie mniejsza – zaznacza.

Sadowski przyznaje, że takie korzyści są mniej widoczne w krótkim okresie, gdy kończymy spłatę kredytu za rok czy dwa, ale im dłuższy harmonogram spłat, tym więcej zyskujemy.

Dodatkowo konstrukcja wakacji kredytowych zakłada, że o ile rzeczywiście nie zmniejszają one kapitału kredytu do spłaty, o tyle „zawieszonych” odsetek (w ramach raty kapitałowo-odsetkowej) już nigdy nie będziemy musieli płacić. I jak wskazują eksperci, są one rzeczywiście nam „darowane”. To właśnie stąd wynikają straty banków, już zapisywane przez banki w ciężar II kwartału.

Wakacje kredytowe są opłacalne dla wszystkich uprawnionych, ale można wskazać pewne grupy kredytobiorców, które skorzystają najwięcej.

– Do tego grona przede wszystkim zaliczyłbym rodziny wielodzietne, dla których ten program jest dostępny bez spełniania warunku dochodowego. A także osoby zamożne – ocenia Bartosz Turek.

Przypomnijmy, że by sięgnąć po „urlop od rat”, trzeba spełniać dwa główne warunki – na ratę trzeba przeznaczyć więcej niż 30 proc. miesięcznych dochodów (tzw. wskaźnik rata do dochodu powyżej 30 proc., ale nie dotyczy to rodzin z co najmniej trójką dzieci), zaś sam kredyt nie może być wyższy niż 1,2 mln zł. Przykład? Weźmy kredytobiorcę z 1 mln zł hipoteki, którą trzeba spłacać jeszcze przez 20 lat, a miesięczna rata wynosi ok. 8 tys. zł. Jego dochody to ok. 26 tys. zł netto, a po zapłaceniu raty zostaje na życie 18 tys. zł na miesiąc. To bardzo wysoka kwota, a jeszcze do tego wspomoże go 32 tys. z wakacji kredytowych.

Duże różnice w korzyściach widać też np. między singlami a rodzinami z dwójką dzieci. Przy takich samych parametrach finansowych w ujęciu nominalnym, realnie, czyli w przeliczeniu na osobę, rodzina „zyskuje” mniej. W szczególnych zaś przypadkach czteroosobowa rodzina może być w ogóle wykluczona z programu wakacji, jeśli np. ma nieco za wysokie dochody, choć jej realna sytuacja jest gorsza niż singla.