Na Zachodzie bez zmian

Obowiązujące w zasadzie od roku nowe regulacje w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, które wymagają od firm ujawniania szczegółowych informacji dotyczących wpływu ich działalności na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny, a także sposobu, w jaki czynniki ESG wpływają na ich model biznesowy i wyniki finansowe, będą podlegały w najbliższym czasie istotnym zmianom.

Publikacja: 12.08.2025 06:00

dr Tomasz Wiśniewski Stowarzyszenie SIF Polska

dr Tomasz Wiśniewski Stowarzyszenie SIF Polska

Foto: materiały prasowe

Komisja Europejska uruchomiła deregulację Omnibus, której celem jest uproszczenie i dostosowanie obowiązków raportowych do realiów rynkowych. Proces ten ma na celu ograniczenie nadmiernych obciążeń administracyjnych, zwłaszcza dla mniejszych przedsiębiorstw, oraz zapewnienie spójności z innymi ramami regulacyjnymi. W ramach konsultacji analizowane są m.in. możliwości uproszczenia struktury raportów, zmniejszenia liczby wymaganych wskaźników oraz wprowadzenia większej elastyczności w zakresie harmonogramów raportowania. Wyniki tego procesu mogą znacząco wpłynąć na ostateczny kształt obowiązków raportowych w UE i będą miały również wpływ na decyzje podejmowane przez inne kraje europejskie.

Wielka Brytania, mimo że nie jest już członkiem Unii Europejskiej, aktywnie rozwija własne podejście do raportowania ESG. W czerwcu 2025 roku rząd brytyjski opublikował projekty nowych standardów UK Sustainability Reporting Standards (UK SRS), które bazują na standardach opracowanych przez Międzynarodową Radę ds. Standardów Zrównoważonego Rozwoju (ISSB). Standardy UK SRS S1 i S2 odpowiadają odpowiednio standardom ISSB dotyczącym ogólnych informacji o zrównoważonym rozwoju oraz informacji klimatycznych, jednak zawierają istotne modyfikacje dostosowane do brytyjskiego kontekstu.

Jedną z kluczowych zmian jest wydłużenie okresu przejściowego dla firm, które będą mogły skupić się najpierw na raportowaniu kwestii klimatycznych, zanim przejdą do szerszych aspektów ESG. W przeciwieństwie do ISSB, która przewiduje roczny okres przejściowy, UK SRS proponuje dwa lata. Ponadto, brytyjskie standardy rezygnują z możliwości opóźnionego publikowania raportów ESG względem sprawozdań finansowych, argumentując, że takie podejście osłabia spójność i przejrzystość informacji. Rząd w Londynie prowadzi obecnie konsultacje w sprawie obowiązkowości tych standardów oraz analizuje koszty i korzyści ich wdrożenia. Dodatkowo, planowane jest wprowadzenie obowiązku opracowywania planów transformacji klimatycznej przez duże firmy i instytucje finansowe, zgodnych z celami Porozumienia Paryskiego.

Szwajcaria, również kraj spoza Unii, pierwotnie planowała dostosowanie swoich regulacji do zasad obowiązujących we Wspólnocie i międzynarodowych standardów. W 2022 roku przyjęto rozporządzenie o ujawnieniach klimatycznych, które miało wejść w życie w 2025 roku i obejmować duże przedsiębiorstwa oraz instytucje finansowe. Przepisy te opierały się na rekomendacjach Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD) i wymagały m.in. raportowania emisji gazów cieplarnianych, ryzyk klimatycznych oraz planów transformacji. W grudniu 2024 roku rząd szwajcarski rozpoczął konsultacje nad nowelizacją tych przepisów, mającą na celu ich dostosowanie do międzynarodowych standardów, takich jak ISSB czy ESRS.

Jednak w czerwcu 2025 roku, w związku z trwającym w UE procesem Omnibus, Szwajcaria zdecydowała się wstrzymać prace nad nowelizacją, oczekując na ostateczne decyzje Brukseli. Celem tych działań jest zapewnienie spójności regulacyjnej i uniknięcie sytuacji, w której szwajcarskie firmy znalazłyby się w mniej korzystnej pozycji konkurencyjnej. Lokalne władze zapowiedziały, że decyzje dotyczące dalszych kroków zostaną podjęte najpóźniej do początku 2026 roku, a nowe przepisy mają wejść w życie do 2027 roku.

Działania w tym zakresie podejmuje również Norwegia. W 2025 roku ogłoszono nowy cel klimatyczny, zakładający redukcję emisji gazów cieplarnianych o 70–75 proc. do 2035 roku względem poziomu z 2019 roku. Cel ten stanowi nową wersję krajowego wkładu (NDC) w ramach Porozumienia Paryskiego i jest znacznie bardziej ambitny niż dotychczasowy, który zakładał redukcję o 55 proc. do 2030 roku.

Norwegia planuje realizować ten cel zarówno poprzez działania krajowe, jak i we współpracy z Unią Europejską. Wśród kluczowych instrumentów polityki klimatycznej wymienia się podatki od emisji, system handlu uprawnieniami do emisji, wymagania klimatyczne w zamówieniach publicznych, wsparcie dla innowacji oraz rozwój technologii takich jak wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla (CCS). Co istotne, Norwegia dopuszcza również możliwość wykorzystania międzynarodowych mechanizmów kompensacyjnych, takich jak ITMOs (Internationally Transferred Mitigation Outcomes), co zostało umożliwione dzięki porozumieniu osiągniętemu podczas COP29 w 2024 roku. W czerwcu 2025 roku Norwegia i Szwajcaria ogłosiły pierwszą na świecie umowę w ramach artykułu 6.2 Porozumienia Paryskiego, dotyczącą handlu międzynarodowymi kredytami węglowymi.

Choć podejścia poszczególnych krajów europejskich do raportowania zrównoważonego rozwoju różnią się pod względem zakresu, harmonogramu wdrażania oraz stopnia obowiązkowości, wszystkie łączy wspólny cel: zapewnienie przejrzystości, wiarygodności i porównywalności danych ESG oraz wspieranie transformacji klimatycznej. Jednoznacznie można stwierdzić, że Unia Europejska, Wielka Brytania, Szwajcaria czy Norwegia, mimo odmiennych ścieżek regulacyjnych, dążą do stworzenia spójnych i ambitnych ram raportowania, które będą wspierać inwestorów, konsumentów i decydentów w podejmowaniu świadomych decyzji.

Felietony
Klucz do suwerenności technologicznej Unii
Felietony
Zrozumieć uproszczenia
Felietony
Zrównoważony rozwój z perspektywy giełd
Felietony
Felieton pod prąd
Felietony
Krótka historia giełdowej rebelii
Felietony
Złe wzorce