Systematyczny wzrost udziału odnawialnych źródeł energii, a także całkowite wyeliminowanie węgla z ogrzewania domowego – tak będzie się zmieniał sektor ciepłowniczy według nowej polityki energetycznej państwa. Dokument zakłada, że już do 2030 r. co najmniej 85 proc. systemów ciepłowniczych o mocy ponad 5 MW będzie efektywnych energetycznie, a więc będzie produkować 75 proc. ciepła z kogeneracji (wytwarzanie energii cieplnej wraz z elektryczną) albo 50 proc. ciepła z OZE, albo 50 proc. ciepła odpadowego. Dziś kryterium te spełnia tylko 20 proc. instalacji. Natomiast do 2040 r. potrzeby cieplne wszystkich gospodarstw domowych pokrywane będą przez ciepło systemowe oraz przez zero- lub niskoemisyjne źródła indywidualne.
Potężne koszty
Branża pozytywnie ocenia nową strategię energetyczną. – Po raz pierwszy w historii w dokumencie tej rangi podkreślono potencjał ciepłownictwa systemowego w walce o czyste powietrze, neutralność klimatyczną oraz bezpieczeństwo energetyczne kraju – zauważa Jacek Szymczak, prezes Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie.
Z wyliczeń IGCP wynika, że budowa nowych źródeł kogeneracyjnych w małych i średnich systemach ciepłowniczych kosztować będzie 6–15 mld zł. Sektor musi również zmodernizować istniejące źródła kogeneracyjne, co pochłonie 14 mld zł. Budowa źródeł ciepła z wykorzystaniem OZE to wydatki na poziomie 15–30 mld zł w zależności od użytej technologii. Pozostałe technologie, czyli odzysk ciepła, magazyny ciepła, zagospodarowanie odpadów, to nakłady rzędu 7–12 mld zł. Łącznie niezbędne inwestycje w źródła ciepła pochłoną od 42 do 71 mld zł. Do tego trzeba doliczyć koszty inwestycji w sieci, które szacuje się na 11–30 mld zł. W sumie więc transformacja sektora ciepłowniczego kosztować może nawet 100 mld zł.
– Skuteczne przeprowadzenie szerokiej transformacji będzie wymagać wsparcia na wielu płaszczyznach. Istotne dla przedsiębiorstw byłoby uelastycznienie regulacji prawnych w aspekcie umożliwiającym kształtowanie taryf i umożliwienie większego różnicowania oferty – apeluje Szymczak. Jego zdaniem niezbędne będzie wsparcie firm w pozyskiwaniu środków unijnych, ale również udostępnienie im innych form finansowania inwestycji.
Nowe strategie
Polska Grupa Energetyczna zakłada, że w najbliższych latach będzie zmniejszać emisje w biznesie ciepłowniczym głównie poprzez zamianę paliwa węglowego na gazowe. Do 2030 r. udział źródeł niskoemisyjnych w produkcji ciepła w grupie ma sięgać przynajmniej 70 proc.
