#WykresDnia: Turcja: najgorszy czas na zwolnienie szefa banku centralnego

Erdogan usunął jastrzębiego gubernatora Agbala, zastępując go profesorem, który twierdzi, że wysokie stopy procentowe powodują inflację. Rosnący deficyt na rachunku bieżącym, uszczuplone rezerwy walutowe i inflacja na poziomie 16 proc. zwiększają prawdopodobieństwo kryzysu walutowego.

parkiet.com

Podczas gdy inwestorzy w gospodarkach rozwiniętych debatują nad ryzykiem przyszłej inflacji, Turcja wydaje się być zdeterminowana, by w długim terminie ignorować rosnące ceny. Człowiek wyznaczony do rozwiązania problemu inflacji w kraju zapłacił cenę za swoją pracę we wczesnych godzinach porannych w sobotę. Prezydent Tayyip Erdogan nagle zwolnił gubernatora banku centralnego Naci Agbala, zastępując go kimś, kto sprzeciwia się wysokim stopom procentowym. Trzecia taka zmiana w ciągu niecałych dwóch lat nie mogła nastąpić w gorszym momencie.

Agbal podniósł oficjalne stopy procentowe łącznie o 875 punktów bazowych do 19 proc. od czasu swego powołania w listopadzie, pomagając umocnić lirę o 18 proc. w stosunku do dolara amerykańskiego i zyskać uznanie inwestorów. Ale podwyżka o 200 punktów bazowych, dwukrotnie większa niż oczekiwana przez analityków, to było za dużo dla tureckiego prezydenta. Erdogan uważa, że ??wysokie koszty kredytu powodują inflację, a nie hamują rosnące ceny. Jest także pod presją, aby przyspieszyć wzrost gospodarczy w okresie poprzedzającym następne wybory prezydenckie w 2023 r. Po zwolnieniu dwóch poprzedników Agbala, Erdogan ma teraz swojego czwartego gubernatora od dwóch lat. Nowy szef banku centralnego, Sahap Kavcioglu, profesor bankowości i prorządowy publicysta, podziela zwariowane poglądy Erdogana na temat polityki pieniężnej - ocenia breakingviews.com. Erdogan wierzy w niekonwencjonalne podejście do polityki pieniężnej, polegające na utrzymywaniu niskich stóp procentowych w celu uniknięcia inflacji. Kavcioglu bronił podobnych poglądów. W latach 2015-2018 był posłem AKP, pisał felietony do prorządowej gazety Yeni Safak.

Zadaniem Agbala było kontrolowanie inflacji: obiecał osiągnąć cel 5 proc. do końca 2023 r. Jednak postęp był powolny: ceny w lutym były o 15,6 proc. wyższe niż rok wcześniej, w porównaniu z 15-proc. wzrostem w poprzednim miesiącu. Mimo to wszelkie korzyści, jakie Agbal osiągnął, przywracając wiarygodność banku centralnego, zostały już wymazane. Złagodzenie polityki pieniężnej, które prawdopodobnie zaakceptuje Kavcioglu, następuje w szczególnie trudnym momencie. Załamanie turystyki i większe spowolnienie gospodarcze wywołane pandemią spowodowały, że deficyt na rachunku bieżącym Turcji w 2020 r. wyniósł 37 mld USD, po nadwyżce w 2019 r., zwiększając zapotrzebowanie na waluty obce. Banki państwowe są teraz również bardziej podatne na znaczną deprecjację liry, ograniczając wymianę walut, aby wzmocnić walutę krajową.

Przy kilku opcjach ochrony liry, kryzys walutowy wydaje się prawdopodobny. Rezerwy walutowe netto Turcji wynosiły 12 marca zaledwie 11 miliardów dolarów; zbyt mało, aby przeciwdziałać wyprzedaży. Ankara mogłaby wzmocnić metody ograniczania płynności liry, aby powstrzymać odpływy, ale to jeszcze bardziej podważy zaufanie do Turcji. - Szokujące zwolnienie szefa banku centralnego Agbala w weekend może zadać fatalny cios zaufaniu inwestorów do Turcji - napisał w niedzielę Win Thin, szef globalnej strategii walutowej w Brown Brothers Harriman.

Turecka lira już spada w stosunku do dolara amerykańskiego w poniedziałek po tym, jak prezydent Recep Tayyip Erdogan zwolnił szefa banku centralnego kraju. Notowana była po około 8,12 za dolara, osłabiając się o około 12 proc. od piątku. Wcześniej rano spadała jeszcze bardziej.

- Po odzyskaniu zaufania inwestorów przez serię agresywnych podwyżek stóp, Turcja wyrwała klęskę z paszczy zwycięstwa - napisał Win. Według niego spadek kursu może nawet popchnąć lirę do 8,58 za dolara, najwyższego poziomu w historii, a nawet może go przewyższyć. - W tym momencie nie ma znaczenia, kim jest następca Agbala ani co mówi, ponieważ jasne jest, że to Erdogan jest reżyserem - powiedział Win.

Kavcioglu starał się złagodzić obawy związane z gwałtowną wyprzedażą tureckich aktywów i zmianą stóp procentowych od podwyżek do obniżek w 90-minutowym wystąpieniu w niedzielę, w którym powiedział prezesom banków, że nie planuje natychmiastowej zmiany polityki pieniężnej.

Lira jest osłabiana przez inwestorów obawiających się, że powiernik jej wartości nie podziela ich nadziei na stabilną walutę opartą na dodatnich realnych stopach procentowych - powiedział starszy strateg walutowy Westpac, Sean Callow, dodając, że być może lira jeszcze nie znalazła dna. - Prawdziwy test nastąpi, gdy otworzy się Europa - powiedział. W jednym z możliwych scenariuszy lira waha się nawet o 15 proc. w obu kierunkach podczas poniedziałkowej sesji europejskiej, ponieważ „wyrusza na przejażdżkę kolejką górską napędzaną ucieczką kapitału, interwencjami banku centralnego i przez łowców okazji" - napisał SEB Research

Analitycy, m.in. Goldman Sachs, spodziewali się gwałtownego spadku liry i tureckich aktywów, biorąc pod uwagę gołębie, a nawet niekonwencjonalne poglądy nowego gubernatora, a także to, co było postrzegane jako kolejna utrata wiarygodności banku przez lata ingerencji w politykę, która nękała główną wschodzącą gospodarkę rynkową.