Zmiany w OFE wreszcie na papierze

Rząd zakończył prace nad projektem ustawy w sprawie zmian w OFE. Dokument został przekazany do konsultacji.

Projekt niewiele różni się od dotychczasowych zapowiedzi. Zgodnie z dokumentem składki zainwestowane przez OFE w obligacje zostaną przekazane do ZUS-u. Pieniądze zainwestowane w akcje pozostaną na kontach w funduszach, z czego część ostatecznie i tak trafi do ZUS, o ile ubezpieczony nie zadeklaruje chęci pozostania w systemie OFE. Składka odprowadzana do OFE ma wynieść 2,92 procent. Oszczędności z funduszy mają być przekazywane do ZUS-u stopniowo. Sam proces ma się rozpocząć na 10 lat przed osiągnięciem przez obywatela wieku emerytalnego.

- Fundamentem przygotowanych przez nas zmian jest bezpieczeństwo obecnych i przyszłych emerytów oraz całego systemu emerytalnego. Reforma została przygotowana tak, aby chronić zarówno finanse publiczne, jak i rynki kapitałowe - powiedział minister pracy i polityki społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz.

OFE bez obligacji

Reforma OFE powoduje, że 4 lutego 2014 roku 51,5 proc. aktywów zgromadzonych w OFE w dniu 31 stycznia 2014 zostanie przeniesionych do ZUS - tyle stanowiły w portfelach OFE obligacje skarbowe i inne papiery gwarantowane przez Skarb Państwa na koniec 2012 r. Jednocześnie w ramach tych aktywów przekazywanych do ZUS udział papierów skarbowych i obligacji gwarantowanych przez Skarb Państwa nie będzie mógł być niższy od stanu na dzień 3 września 2013 - dzień poprzedzający ogłoszenie planowanych zmian w systemie emerytalnym. Wartość środków, odpowiadająca wartości umorzonych przez OFE jednostek rozrachunkowych, zostanie zewidencjonowana na subkontach ubezpieczonych prowadzonych przez ZUS.

Zdaniem rządu dzięki tym zmianom dług publiczny wobec PKB zmniejszy się o 7 pp. Niższe potrzeby pożyczkowe budżetu państwa umożliwią obniżkę progów ostrożnościowych z 50 proc. PKB do 43 proc. oraz z 55 proc. do 48 proc. PKB w nowej regule wydatkowej.

- Wprowadzamy do systemu dodatkowy bezpiecznik dla przyszłych emerytów - mówi minister Kosiniak-Kamysz. Środki zgromadzone w OFE na 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego będą stopniowo przenoszone do ZUS na subkonto. - Dzięki suwakowi bezpieczeństwa zminimalizujemy w okresie przedemerytalnym ryzyko strat związane z inwestycjami na rynkach finansowych - tłumaczy minister Kosiniak-Kamysz.

Fundusze emerytalne nie będą mogły inwestować w obligacje Skarbu Państwa, bądź obligacje gwarantowane przez Skarb Państwa. Będą natomiast mogły więcej inwestować za granicą. Obecny 5-proc. limit zostanie w przyszłym roku podniesiony do 10 proc. OFE zyskają również możliwość pożyczania papierów wartościowych. Prowizje pobierana przez PTE za zarządzanie nie zmienią się, spadnie jednak ich wartość ze względu na zmniejszenie samych aktywów. Prowizja OFE od pobieranych składek zostanie ograniczona do maksymalnego poziomu 1,75 proc. z obecnych 3,5 proc. Od 4 lutego fundusze będą musiały minimum 75 proc. aktywów inwestować w akcje.

Elastyczna dobrowolność

OFE przestaną być obowiązkowe. Projekt ustawy zakłada dobrowolność między częścią akcyjną OFE a ZUS z domyślnością po stronie ZUS. Ubezpieczeni będą mogli przez trzy miesiące, od 1 kwietnia do 30 czerwca przyszłego roku, wybrać czy chcą pozostać w OFE. Decyzja o pozostaniu w OFE lub wyłącznie w ZUS nie będzie ostateczna. Po dwóch latach będą mogli zmienić zdanie, a następnie tzw. okna transferowe między OFE i ZUS będą otwierane co cztery lata.

Projekt zakłada, iż deklarację pozostania w funduszu emerytalnym będzie można złożyć osobiście w oddziale ZUS, wysłać ją pocztą lub przez Internet za pośrednictwem ePUAP. W wyborze pomoże aktualna informacja o wysokości waloryzacji konta i subkonta w ZUS oraz o wynikach inwestycyjnych wszystkich funduszy emerytalnych. Przygotuje ją minister finansów i minister pracy we współpracy z ekspertami ZUS i Komisji Nadzoru Finansowego.

Prawo do dziedziczenia będzie przysługiwało bez względu na podjętą decyzję. Dodatkowo zostanie ono wydłużone w przypadku subkonta w ZUS - zgromadzone środki mogły być dziedziczone do 3 lat po przejściu na emeryturę ubezpieczonego.

- Zależy nam, aby przyszli emeryci podejmowali decyzję w oparciu o obiektywną informację, a nie na podstawie reklam emerytur pod palmami. Brak możliwości reklamowania się uniemożliwi funduszom składanie obietnic bez pokrycia - tłumaczy minister Kosiniak-Kamysz.

Zmiana dotyczy także jednego z elementów trzeciego filaru emerytalnego, czyli Indywidualnych Kont Zabezpieczenia Emerytalnego. Stawka podatkowa dla wypłat z IKZE wyniesie 10 proc. Do tej pory było to 18 lub 32 proc. Procentową ulgę podatkową zastąpi ulga kwotowa w wysokości 120 proc. średniego wynagrodzenia - obecnie 4 456 zł. Dzisiaj rozpoczną się . konsultacje społeczne nad projektem zmian w systemie emerytalnym, które mają trwać przez 30 dni, a dokument pod obrady Sejmu na trafić w połowie listopada.