Spółki opracowują strategie ESG

Regulacje i inwestorzy wymuszają na firmach, aby poprawiały się w zakresie dbania o środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Spółki o wysokim ratingu ESG mogą liczyć na wyższe wyceny.

ESG, czyli kryteria środowiskowe, społeczne i ładu korporacyjnego, od paru lat coraz mocniej brane są przez inwestorów pod uwagę podczas podejmowania decyzji inwestycyjnych. W 2020 r. fundusze ESG zebrały 51 mld USD wobec 21 mld USD w 2019 r. Bloomberg szacuje, że na koniec 2025 r. światowe aktywa funduszy inwestujących z duchem ESG będą warte już 53 biliony USD, co stanowić ma jedną trzecią wartości wszystkich funduszy.

Kolejny aspekt selekcji inwestorów

W Polsce świadomość rozwoju tego trendu staje się coraz powszechniejsza, ale warunki ku temu – jeśli ktoś chce trzymać się krajowego rynku – nie są najlepsze, bo struktura branżowa głównych indeksów temu nie sprzyja. Ale nawet spółki spoza branż takich jak energetyka, paliwa czy surowce dopiero wdrażają strategie ESG.

– Zaangażowanie przedsiębiorstw w ESG staje się coraz ważniejsze na globalnym rynku finansowym. Obserwowana zmiana podejścia inwestorów instytucjonalnych jest skutkiem nacisków zewnętrznych ze strony regulatorów i organizacji pozarządowych, ale też trendów marketingowych. W Polsce zmiana przebiega nieco wolniej niż na rynkach zachodnich, ale jest już widoczna. Kluczowe teraz są regulacje na szczeblu europejskim, które nakładają coraz to nowe obowiązki sprawozdawcze na instytucje finansowe – mówi Mateusz Namysł, analityk mBanku. To tworzy presję, aby instytucje ograniczały inwestycje w podmioty niespełniające kryteriów ESG. W efekcie firmy niefinansowe, chcące dbać o inwestorów i własną wycenę (co przekłada się na możliwość i koszt pozyskania kapitału), przedstawiają cele dotyczące poszczególnych kryteriów ESG, np. w zakresie emisji gazów cieplarnianych, zużycia energii czy spraw dotyczących społeczeństwa. Niektóre fundusze wręcz mają statutowy zakaz inwestycji w podmioty niespełniające niektórych norm.

– W strategiach instytucji finansowych pojawiają się cele związane z ESG i przy decyzjach inwestycyjnych uwzględnia się to, jak wpłyną one na określone parametry ESG tego podmiotu. Warto mieć jednak na uwadze, że różnego rodzaju kwestie ESG nie we wszystkich obszarach są łatwo mierzalne i weryfikowalne przez instytucje finansowe – dodaje Namysł.

Chwilowa moda czy szansa na zyski?

– Inwestorzy zwracają uwagę na czynniki ESG, i to bardziej obserwując ich rating, niż zagłębiając się w szczegóły, tylko dlatego, że zmusza ich do tego regulacja lub ewentualnie dział compliance. Albo też uważają, że spółki z wysokim ratingiem ESG stały się modne i, jak bywa z modnymi branżami, wzrośnie popyt na ich akcje. Zatem jest szansa, że będą się one zachowywały lepiej niż walory spółek o niższym ratingu ESG. Fundamentalne czynniki za tym stojące mają raczej mniejsze znaczenie – uważa Marcin Materna, szef działu analiz w Millennium DM. Przykład amerykańskiego S&P 500 pokazuje, że spółki ESG mogą dać wyższe zyski. W Polsce jednak jeszcze niekoniecznie.

Zdaniem Namysła nadal kluczowym aspektem dla inwestorów szukających celów inwestycyjnych są stopy zwrotu i zyski, ale zauważa, że istotnie wzrosło znaczenie aspektów ESG. – Ten trend prawdopodobnie nie osłabnie w związku z licznymi regulacjami, które skłaniają instytucje finansowe do zrównoważonych inwestycji. W przypadku inwestorów indywidualnych wydaje się, że nie ma to teraz aż tak dużego znaczenia, przynajmniej na polskim rynku – dodaje.

Materna ocenia, że niektóre spółki, które szczycą się ESG, tak naprawdę koncentrują się na działaniach, które zwiększą im sam rating, a nie na ruchach, które niosą za sobą jakieś faktyczne rezultaty np. dla klimatu. – Oczywiście działania firm przemysłowych w zakresie ESG, znacznie zmniejszające ilość odpadów, które generują, mają realny wpływ, ale już chwalenie się sieci sklepów odzieżowych, że ma wysoki wskaźnik ESG, już jest raczej działaniem marketingowym. Trend w zakresie ESG się utrzyma, choć niesie to dla spółek dodatkowe koszty, bo kluczowe znaczenie mają regulacje dla firm jak i inwestorów – dodaje Materna.

LESZEK SKIBA, prezes Banku Pekao

Pekao jest jednym z pierwszych banków z GPW, który do strategii biznesowej dołączył tę dotyczącą ESG (na lata 2021–2024). Stawia sobie w niej cele w zakresie dbałości o środowisko naturalne, wspierania rozwoju gospodarki i społeczeństwa oraz zrównoważonego rozwoju banku. Zakłada, że do 2024 r. zorganizuje finansowanie dla nowych projektów zrównoważonych na co najmniej 30 mld zł. Chce zwiększyć zaangażowanie w działania społeczne, mające nieść pomoc, wyrównywanie szans i zapobieganie wykluczeniu, chce także wyrównywać płace.

BEATA KOZŁOWSKA-CHYŁA, prezes PZU

Ubezpieczeniowa grupa w nowej strategii dużo miejsca poświęciła ESG. Oprócz osiągnięcia własnej neutralności klimatycznej i zmniejszenia śladu węglowego PZU za cel stawia sobie, aby w ciągu czterech lat co najmniej 55 proc. największych jego korporacyjnych klientów ubezpieczeniowych zostało poddanych analizie pod kątem czynników ESG. PZU chce wspierać niskoemisyjny transport, przyjazne środowisku instalacje fotowoltaiczne, pompy ciepła, małe i wielkie elektrownie wiatrowe, a także usługi doradcze i audyty klientów przeprowadzających dekarbonizację.

DARIUSZ MAŃKO, prezes Grupy Kęty

Zagadnienia dotyczące ESG po raz pierwszy znalazły się w strategii Kęt przygotowanej na lata 2021–2025. Firma będzie m.in. dążyć do neutralności klimatycznej i wyeliminowania ciężkich lub śmiertelnych wypadków. Planuje także zintensyfikować działania wspierające społeczność lokalną i zwiększyć zaangażowanie pracowników. W zakresie łańcucha dostaw nacisk położony ma być na przestrzeganie praw człowieka, przeciwdziałanie korupcji i ochronę środowiska. Co ciekawe, w strategię ESG wpisano też utrzymanie polityki dywidendowej.

DAWID JAKUBOWICZ, prezes Ciechu

W maju chemiczna grupa po raz pierwszy przyjęła nową strategię ESG. Głównymi celami są neutralność klimatyczna do 2040 r., zmniejszenie energii potrzebnej w produkcji, ochrona zasobów naturalnych, wdrażanie idei gospodarki obiegu zamkniętego, rozwój pracowników i zwiększenie poziomu bezpieczeństwa pracy. Do 2026 r. zamierza obniżyć emisje dwutlenku węgla o 33 proc., a do 2033 r. odejść od węgla w produkcji. Ciech chce także być „dobrym sąsiadem" i planuje szereg inicjatyw poprawiających jakość życia społeczności lokalnych.

W USA indeks uwzględniający czynniki ESG wypadł lepiej niż szeroki rynek, w Polsce nieco gorzej

GPW od września 2019 r. publikuje indeks WIG-ESG, który zrzesza wszystkie spółki należące do WIG20 i mWIG40 (to wskaźnik dochodowy, czyli uwzględnia wypłacane dywidendy). Jednak ich wagi w tym indeksie są uzależnione od liczby akcji w wolnym obrocie skorygowanej w oparciu o ranking ESG oraz ocenę stosowania zasad dobrych praktyk spółek notowanych na GPW (w niektórych przypadkach ranking ESG ma wyraźnie mniejszy wpływ niż stosowanie dobrych praktyk).

Ranking ESG powstaje na podstawie raportów Sustainalytics, międzynarodowej firmy specjalizującej się w dostarczaniu usług z obszaru ESG. Określa ona ocenę spółek na podstawie ogólnie dostępnych informacji przez nie publikowanych. Analizowane są takie dane jak: raporty roczne, raporty zawierające dane niefinansowe czy informacje podawane na stronach internetowych. Metodologia Sustainalytics ocenia ryzyko ESG, czyli mierzy ekspozycję danej branży na specyficzne ryzyka związane z kryteriami ESG i ocenia, jak dana firma tymi ryzykami zarządza. Czołówka pod względem wag w indeksie WIG-ESG jest podobna jak we wskaźniku szerokiego rynku WIG, największy udział mają największe spółki. Na GPW, w przeciwieństwie np. do nowojorskiej giełdy, lepiej wypadł ostatnio WIG. Licząc od początku 2019 r., indeks ten zyskał blisko 16 proc., WIG-ESG zaś o 6 pkt proc. mniej. Dla porównania WIG20 Total Return (wersja dochodowa), zrzeszający tylko największe firmy, spośród których to koncerny energetyczne, paliwowe czy surowcowe (mające generalnie rzecz ujmując przed sobą jeszcze sporo pracy w zakresie ESG), zyskał tylko 3 proc. Lepszą stopę zwrotu od szerokiego rynku zanotował od początku 2019 r. S&P 500 ESG zyskał 88 proc., co jest rezultatem o 15 pkt proc. lepszym niż S&P 500 w wersji dochodowej. MR