Ujawnienia wynikające z ESRS E3

Standard ESRS (ang. European Sustainability Reporting Standards) E3 określa ujawnienia związane z wodą i zasobami morskimi.

Przez termin „woda” należy rozumieć zarówno wody powierzchniowe, jak i gruntowe (podziemne). E3 obejmuje wymogi dotyczące ujawniania informacji o zużyciu wody w ramach działalności jednostki, w odniesieniu do jej produktów i usług, jak również powiązanych informacji dotyczących poborów oraz zrzutów wody. Warto tutaj jednak zwrócić uwagę na to, jak powinny być interpretowane poszczególne pojęcia. Zużycie wody rozumiane jest jako ilość wody pobranej na teren jednostki (lub zakładu) i niezrzuconej z powrotem do środowiska wodnego lub strony trzeciej w ciągu okresu sprawozdawczego. Z kolei pobór wody to suma całej wody pobranej na teren jednostki ze wszystkich źródeł w celu dowolnego wykorzystania w ciągu okresu sprawozdawczego, a zrzut wody to suma ścieków i innych wód opuszczających granice organizacji i uwolnionych do wód powierzchniowych, gruntowych lub stron trzecich w ciągu okresu sprawozdawczego. Informacje te są ważne, ponieważ zgodnie ze standardem E3 podtematy związane z wodą objęte oceną istotności powinny dotyczyć wody, która obejmuje zużycie wód powierzchniowych, wód gruntowych, a także pobór i zrzut wody.

ESRS E3 dotyczy również zasobów morskich. Zgodnie z definicją, która została zawarta w załączniku II („Skróty i glosariusz terminów”) do ESRS, zasoby morskie rozumiane są jako zasoby biologiczne i niebiologiczne, który występują w morzach i oceanach. Mogą to być kopaliny głębokomorskie, żwiry czy też żywność pochodzenia morskiego. Według E3 termin zasoby morskie obejmuje zarówno wydobycie, jak i wykorzystanie takich zasobów, a także powiązaną działalność gospodarczą.

Wymogi dotyczące ujawniania informacji

Jeśli w wyniku badania podwójnej istotności standard dotyczący wody i zasobów morskich okaże się istotny, należy zmierzyć się z wymogami ujawnieniowymi. ESRS E3 jest zbudowany podobnie jak standard E2 („Zanieczyszczenia”) oraz E5 („Zasoby i GOZ”) i zawiera wymogi ujawnieniowe z obszaru zarządzania wpływami, ryzykami i szansami (E3-1 „Polityki związane z wodą i zasobami morskimi” oraz E3-2 „Działania i zasoby związane z wodą i zasobami morskimi”) oraz wymogi ujawnieniowe dotyczące mierników i celów (E3-3 „Cele związane z wodą i zasobami morskimi”, E3-4 „Zużycie wody” oraz E3-5 „Przewidywane skutki finansowe wynikające z wpływów, ryzyk i szans związanych z wodą i zasobami morskimi”).

Ujawnienie E3-1, czyli Polityki związane z wodą i zasobami morskimi, wymaga przedstawienia opisu polityk przyjętych w celu zarządzania istotnymi wpływami, ryzykami i szansami. W ramach tego ujawnienia spółka powinna wskazać, czy i w jaki sposób jej polityki odnoszą się do takich kwestii (o ile są istotne) jak gospodarka wodna, projektowanie produktów i usług pod kątem rozwiązywania problemów związanych z wodą i ochrony zasobów morskich czy zobowiązania do zmniejszenia istotnego zużycia wody na obszarach narażonych na ryzyko związane z wodą, w ramach własnych operacji oraz na wyższym i niższym szczeblu łańcucha wartości.

W ramach ujawnień spółka powinna podać, czy przyjęła polityki lub praktyki związane ze zrównoważonością oceanów i mórz, a w przypadku, gdy co najmniej jedna lokalizacja spółki położona jest na obszarze, na którym występuje wysoki deficyt wody i lokalizacja ta nie jest objęta polityką, spółka powinna oświadczyć, że taka sytuacja występuje, i podać przyczyny nieprzyjęcia takiej polityki. Polityki opisane w ramach E3-1 mogą być zintegrowane z szerszymi politykami środowiskowymi lub politykami związanymi ze zrównoważonym rozwojem.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę na przykład grupy wielosektorowej, dla której IRO (wpływy, ryzyka i szanse) są istotne tylko dla jednego z sektorów grupy lub dla jednej ze spółek zależnych. Zgodnie z ESRS E3-1 spółka opisuje przyjęte przez siebie polityki dotyczące zarządzania jej IRO związanymi z zasobami wodnymi i morskimi.

W przypadku, kiedy zużycie wody będzie mieć istotne znaczenie tylko dla jednego sektora lub jednej spółki zależnej, to ujawnienie powinno dotyczyć wyłącznie istotnych IRO dla tego konkretnego sektora/spółki. Analogicznie, właściwe byłoby ujawnianie działań i celów dla tego konkretnego sektora/spółki. Takie podejście wynika wprost z wytycznych implementacyjnych ws. oceny istotności (EFRAG IG 1: Materiality Assessment Implementation Guidance).

Kolejny wymóg dotyczący ujawniania informacji dotyczy Działań i zasobów związanych z wodą i zasobami morskimi (E3-2) i odnosi się do kluczowych działań podjętych i planowanych dla osiągnięcia celów i założeń polityk. Działania i zasoby należy przypisać w odniesieniu do przyjętego celu, tj. unikanie czy też ograniczanie wykorzystania wody i zasobów morskich (np. poprzez zastosowanie środków na rzecz poprawy efektywności), odzysk i ponowne wykorzystanie wody czy odtwarzanie i regeneracja ekosystemu wodnego i jednolitej części wód. Zgodnie z wymaganiami spółka powinna określić działania i zasoby w odniesieniu do obszarów narażonych na ryzyko związane z wodą, w tym obszarów o znacznym deficycie wody. W tym ujawnieniu widać, jak ważne może okazać się zamykanie i poprawa efektywności obiegów wodnych.

W ramach ujawnienia E3-3 („Cele związane z wodą i zasobami morskimi”) spółka wskazuje, czy i w jaki sposób jej cele odnoszą się do:

• zarządzania istotnymi wpływami, ryzykami i szansami związanymi z obszarami narażonymi na ryzyko związane z wodą, w tym poprawy jakości wody;

• odpowiedzialnego zarządzania wpływami, ryzykami i szansami związanymi z zasobami morskimi, w tym charakteru i ilości towarów związanych z zasobami morskimi wykorzystywanych przez daną jednostkę; oraz

• ograniczenia zużycia wody, uwzględniając wyjaśnienie tego, w jaki sposób cele te odnoszą się do obszarów narażonych na ryzyko związane z wodą, w tym obszarów o znacznym deficycie wody.

Oprócz tego jednostka może przedstawić cele dotyczące ograniczenia poborów wody oraz ograniczenia zrzutu wody.

Warto pamiętać, że w ramach informacji kontekstowych spółka określa, czy ustalone i przedstawione przez nią cele są obowiązkowe (oparte na przepisach) czy dobrowolne. Ponadto spółka może powiązać swoje cele z taksonomią, na przykład w kontekście braku osiągnięcia kryteriów istotnego wkładu dla celu 3 (zrównoważone wykorzystanie i ochrona zasobów wodnych i morskich) lub kryteriów według zasady „nie czyń poważnej szkody” (ang. Do No Significant Harm, DNSH). W przypadku ujawnienia E3-3 należy pamiętać, że cele mogą obejmować własne operacje lub własny łańcuch wartości na wyższym i niższym szczeblu.

W ramach ujawnienia E3-4 spółka przedstawia informacje na temat zużycia wody związanego z istotnymi wpływami, ryzykami i szansami. Informacje te dotyczą operacji własnych spółki i obejmują następujące zagadnienia:

• całkowite zużycie wody w m3,

• całkowite zużycie wody w m3 na obszarach narażonych na ryzyko związane z wodą, w tym na obszarach o znacznym deficycie wody;

• całkowitą ilość wody poddanej recyklingowi i ponownemu użyciu w m3,

• całkowitą ilość magazynowanej wody i zmiany w magazynowaniu w m3; oraz

• wszelkie niezbędne informacje kontekstowe, w tym jakość i ilość wody w zbiornikach wodnych, sposób, w jaki opracowano dane, uwzględniając wszelkie normy, metodyki i założenia, w tym, czy informacje te zostały obliczone, oszacowane, określone na podstawie modelu lub pochodzą z bezpośrednich pomiarów, oraz przyjęte do tego celu podejście, takie jak zastosowanie wszelkich czynników związanych z określonymi sektorami.

Szybka analiza powyższych wymagań wskazuje, że pomimo tego, że spółka w badaniu istotności musi uwzględnić pobór i zrzut wody, to ujawnienia w zakresie poboru i zrzutu są niejako dobrowolne – to znaczy, że jeżeli standard E3 i kwestie związane z wodą będą kwestiami istotnymi, spółka może przedstawić informacje w zakresie poboru i zrzutu wody, ale nie jest to obowiązkowe.

W ujawnieniu E3-4 warto zwrócić uwagę, że należy przedstawić informacje w zakresie własnych operacji spółki – nie trzeba w tym mierniku sięgać do łańcucha wartości.

Przygotowując poszczególne ujawnienia, należy pamiętać, że po dokonaniu oceny istotności mierników i uznaniu ich za istotne, w miernikach uwzględnia się dane dotyczące całej grupy. I tak, w przypadku ujawnień grup kapitałowych w E3-4 należy uwzględnić całkowite zużycie wody dla całej grupy oraz osobno całkowite zużycie wody dla spółek/lokalizacji, które mieszczą się na obszarach narażonych na ryzyko związane z wodą, w tym na obszarach o znacznym deficycie wody. Dlatego tak kluczowe jest właściwe zmapowanie tych obszarów już na etapie badania podwójnej istotności. Natomiast warto pamiętać, że spółka może przedstawiać informacje dotyczące E3-4 również w innych podziałach (tj. według sektorów lub segmentów).

W ramach ujawnienia E3-4 spółka podaje również informacje na temat swojej wodochłonności. Zgodnie z definicjami zawartymi w załączniku II ESRS („Skróty i glosariusz terminów”) wodochłonność to miernik określający związek między aspektem objętościowym wody a jednostką stanowiącą efekt działalności (produkty, sprzedaż, itp.). Ujawnienie E3-4 wymaga, aby wodochłonność przedstawiona była jako całkowite zużycie wody w ramach własnych operacji w metrach sześciennych na każdy 1 mln EUR przychodu netto, przy czym ESRS wskazują, że spółka może przedstawić dodatkowe wskaźniki intensywności (wodochłonności), które oparte są na innych mianownikach, niekoniecznie finansowych.

W ramach ujawnienia E3-5 spółka przedstawia przewidywane skutki finansowe, jakie wynikają z istotnych ryzyk i szans związanych z wodą i zasobami morskimi – co ściśle powiązane powinno być z przeprowadzonym procesem badania podwójnej istotności z perspektywy istotności finansowej. Ujawniane informacje powinny być przedstawione w ujęciu pieniężnym (przed uwzględnieniem działań związanych z wodą i zasobami morskimi), przy czym informacje można przedstawić tutaj w formie pojedynczej kwoty albo zakresu kwot. Należy również pamiętać, że ujawnienie to wymaga ponadto opisu uwzględnionych skutków, wpływów i zależności, do których te skutki się odnoszą, oraz perspektyw czasowych, w których mogą się one pojawić. Dodatkowo, ujawnienie E3-5 wymaga przedstawienia krytycznych założeń, które wykorzystywane są w celu ilościowego określenia przewidywanych skutków finansowych oraz źródeł i poziomu niepewności związanych z tymi założeniami.

W ramach ujawnienia E3-5 zastosowanie ma stopniowe wprowadzanie ujawnienia zgodnie z ESRS 1 Załącznik C, zgodnie z którym spółka może pominąć informacje określone w ESRS E3-5 w pierwszym roku sporządzania oświadczenia dotyczącego zrównoważonego rozwoju, natomiast przez pierwsze trzy lata spółka może spełnić wymogi ESRS E3-5, dokonując jedynie ujawnień informacji jakościowych.