Analiza pozioma bilansu

Poprzedni artykuł poświęciliśmy analizie pionowej bilansu, czyli badaniu aktywów i pasywów oddzielnie. W przypadku analizy poziomej bada się, w jakich proporcjach pasywa finansują poszczególne grupy majątku.

Do analizy poziomej wykorzystuje się głównie wskaźnik zastosowania kapitału własnego i wskaźnik zastosowania kapitałów obcych. Analiza pozioma pozwala zbadać poprawność w zakresie kształtowania się struktury bilansu oraz ewentualnych rozbieżności sytuacji faktycznej przedsiębiorstwa w stosunku do zaleceń teorii.

Wskaźnik      Kapitał własny

  zastosowania = ---------------

kapitału własnego   Aktywa trwałe

Wskaźnik zastosowania własnego pokazuje, w jakiej części majątek trwały jest finansowany kapitałem własnym. Według tzw. złotej reguły bilansowej, majątek trwały powinien być co najmniej w całości finansowany kapitałem własnym, ewentualnie kapitałem stałym (suma kapitału własnego i zadłużenia długoterminowego). Najlepsza wartość tego wskaźnika zawiera się w przedziale 1,0-1,5. "Złota reguła bilansowa" wynika z troski o bezpieczeństwo finansowania działalności firmy. Jeżeli znaczna część majątku firmy jest w większości finansowana zobowiązaniami krótkoterminowymi, może wystąpić ryzyko okresowych braków źródeł finansowania. Np. w ComArchu wskaźnik zastosowania kapitału własnego w latach 1999-2001 kształtował się według "złotej reguły bilansowej" na bardzo dobrym poziomie, ponieważ majątek trwały był z nadwyżką finansowany już przez kapitał własny.

Wskaźnik zastosowania kapitałów obcych ma charakter uzupełniający w stosunku do poprzedniego wskaźnika i obrazuje stopień finansowania majątku obrotowego przez kapitały obce. Jego typowa wartość zawiera się w przedziale od 0,4 do 0,8.

     Zobowiązania długo-

Wskaźnik      i krótkoterminowe

  zastosowania = ---------------

kapitałów obcych  Aktywa obrotowe

Wartość wskaźnika poniżej 1 świadczy, że majątek obrotowy tylko w części jest finansowany kapitałem własnym, co może oznaczać wysokie koszty finansowania działalności przedsiębiorstwa, a tym samym obniżenie rentowności kapitału własnego. Przedsiębiorstwa, które osiągnęły wysoki poziom tego wskaźnika, będą miały jednocześnie niską wartość wskaźnika zastosowania kapitału własnego i odwrotnie. W ComArchu kształtował się na umiarkowanym i stabilnym poziomie i utrzymywał się w tendencji malejącej. W pokazanym okresie przyjmował odpowiednio wielkości 0,9, 0,5 i 0,4. Wartość poniżej 1 sugeruje, że majątek obrotowy był finansowany nie tylko poprzez zobowiązania krótkoterminowe, lecz również kapitałem własnym.

Kolejny artykuł poświęcimy analizie

rentowności sprzedaży, czyli badaniu

opłacalności działania przedsiębiorstwa.