Zalety związane z lokowaniem pieniędzy w funduszach parasolowych (patrz ramka powyżej) nie od razu skusiły TFI do tworzenia nowych funduszy tego rodzaju bądź przekształcania już istniejących funduszy w fundusze z wydzielonymi subfunduszami. Choć w końcu 2005 r. uruchomiono dwa kolejne fundusze parasolowe (PKO/CS Światowy Fundusz Walutowy SFIO i Superfund SFIO), w I kwartale 2006 r. na rynku nie pojawił się żaden nowy "parasol" (w pewnym stopniu przyczyniło się do tego długotrwałe rozpatrywanie wniosków przez organ nadzoru). Przełom przyniósł dopiero II kwartał minionego roku, kiedy rozpoczęły działalność trzy nowe fundusze parasolowe - KBC Portfel VIP SFIO, Pioneer Funduszy Globalnych SFIO i ING Parasol SFIO. Na kolejne fundusze z wydzielonymi subfunduszami musieliśmy jednak czekać znów wiele miesięcy - dopiero w końcu ubiegłego roku na rynku pojawiły się PZU SFIO Funduszy Zagranicznych, Noble Funds FIO oraz Commercial Union SFIO (przekształcony z pięciu działających dotychczas funduszy otwartych). W pierwszych miesiącach tego roku oferta funduszy parasolowych powiększyła się o AIG SFIO Parasol Podatkowy i Opera FIO.
Doświadczenia ostatnich kilkunastu miesięcy wskazują na bardzo różnorodne motywy, jakimi kierowały się TFI, uruchamiając fundusze parasolowe. Głównym była chęć zaoferowania inwestorom zagranicznych funduszy inwestycyjnych - takie podejście reprezentowały: Millennium TFI, PKO TFI, Superfund TFI, Pioneer Pekao TFI, PZU TFI oraz częściowo AIG TFI, przy czym w przypadku PKO, Superfund, Pioneera Pekao i AIG w ofercie znalazły się głównie subfundusze lokujące aktywa w tytułach uczestnictwa zagranicznych (sub) funduszy własnej firmy asset management. Cztery towarzystwa zdecydowały się utworzyć fundusze parasolowe przy wprowadzaniu na rynek nowych produktów (swoich lub innej instytucji finansowej) zorientowanych w inwestycjach głównie na polski rynek (Skarbiec, BZ WBK AIB, KBC, Noble Funds). Zupełnie inne przyczyny spowodowały natomiast uruchomienie funduszy parasolowych przez ING TFI i AIG TFI. Towarzystwa te zdecydowały się utworzyć fundusze z wydzielonymi subfunduszami, by ominąć przepisy uniemożliwiające przekształcanie w fundusz parasolowy funduszy z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa (ING TFI stworzyło subfundusze "bliźniacze" do już istniejących funduszy, natomiast AIG TFI powołało do życia subfundusze lokujące aktywa w jednostkach uczestnictwa funduszy otwartych AIG). Ogółem w końcu kwietnia 2007 r. na rynku funkcjonowało 13 funduszy parasolowych (otwartych i specjalistycznych otwartych) zarządzanych przez 13 TFI i obejmujących w sumie 69 subfunduszy. Warto przy tym zauważyć, iż spośród 20 produktów inwestycyjnych o charakterze otwartym (uruchomionych w 2007 r.) aż 17 miało formę subfunduszu. O rosnącym potencjale tego segmentu rynku świadczy także dynamika wartości środków ulokowanych w umbrella funds. Na koniec marca tego roku wynosiły one 13,19 mld zł (to 12,4 proc. aktywów wszystkich funduszy otwartych, podczas gdy rok wcześniej było to zaledwie 1,08 mld zł, czyli 1,6 proc.).
Nowelizacja usunie bariery
Brak możliwości przekształcenia funduszy zbywających różne kategorie jednostek w fundusz parasolowy był dotychczas najważniejszą barierą ograniczającą dalszy dynamiczny rozwój tej konstrukcji funduszy. Barierą tym istotniejszą, że ten właśnie sposób różnicowania oferty dla rozmaitych grup klientów wybrała większość największych towarzystw na naszym rynku (m.in. Pioneer Pekao TFI, PKO TFI, DWS Polska TFI, ING TFI, BZ WBK AIB TFI, Legg Mason TFI, TFI PZU i AIG TFI). Już wkrótce jednak przeszkoda ta zostanie prawdopodobnie usunięta. 20 marca rząd przyjął bowiem projekt nowelizacji ustawy o funduszach inwestycyjnych, który przewiduje m.in. uchylenie dotychczasowego art. 162, ust. 1, pkt 4, który wyłączał fundusze parasolowe z możliwości zbywania jednostek uczestnictwa różniących się od siebie sposobem oraz wysokością pobieranych opłat obciążających aktywa funduszu. W uzasadnieniu projektu nowelizacji znalazło się stwierdzenie, iż "obowiązujący dotychczas zakaz nie znajduje uzasadnienia w regulacjach innych państw europejskich i znacznie ogranicza zakres oferty funduszy inwestycyjnych z wyodrębnionymi subfunduszami". Według projektodawców wprowadzenie tej zmiany powinno przyczynić się do wzrostu konkurencyjności oferty inwestycyjnej krajowych funduszy parasolowych względem funduszy zagranicznych, które w zdecydowanej większości również mają konstrukcję typu umbrella.
Istotne zmiany zajdą także w art. 240-245 ustawy, które regulują zasady przekształcania funduszy otwartych w subfundusze funduszy parasolowych. Zakłada się także wprowadzenie możliwości przekształcenia funduszy inwestycyjnych w nowe subfundusze już istniejących funduszy parasolowych. Ponadto planuje się skrócenie terminu, po którym przekształcenie będzie mogło nastąpić (poprzez rezygnację z dwukrotnego zawiadamiania o takim zamiarze). W przypadku przyjęcia przez Sejm zmian proponowanych w projekcie ustawy, TFI będzie musiało tylko raz ogłosić taki zamiar i już po miesiącu (a w sytuacji, gdy z przekształceniem funduszu związana będzie zmiana statutu w zakresie polityki inwestycyjnej - po upływie trzech miesięcy) będzie mogło złożyć do sądu rejestrowego wniosek o wpis funduszu parasolowego do rejestru funduszy inwestycyjnych.
Z punktu widzenia interesu uczestników funduszy ważna wydaje się również zmiana art. 24 ust. 6 ustawy, która przewiduje skrócenie terminu wejścia w życie zmian w statucie funduszu parasolowego w zakresie utworzenia nowego subfunduszu - teraz są to trzy miesiące, natomiast już niebawem zmiany takie będą obowiązywać z dniem ich ogłoszenia.
