Warto tutaj podkreślić, iż ESMA w swym raporcie zauważa znaczącą poprawę jakości informacji finansowej przygotowywanej zgodnie z MSSF na przestrzeni lat od roku 2005, kiedy to po raz pierwszy wprowadzono standardy międzynarodowe w Europie. Jakość sprawozdań finansowych polepsza się z roku na rok. Jednak nadal występują obszary, które zdaniem organów nadzoru wymagają znaczącej poprawy.
Pierwszymi na liście nieprawidłowości według raportu z 2011 roku są zagadnienia dotyczące instrumentów finansowych. Dotyczyły one głównie nierozpoznanych strat z tytułu utraty wartości aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży (w kontekście interpretacji „znaczący lub przedłużający się spadek wartości godziwej poniżej kosztu"), ogólnych kwestii dotyczących utraty wartości aktywów, w tym niefinansowych, oraz podejścia do pomiaru utraty wartości. Kolejne obszary nieprawidłowości wskazywane przez regulatorów to m.in. błędy w identyfikacji segmentów operacyjnych i agregacji tych segmentów w segmenty sprawozdawcze, błędy w interpretacji zakresu standardu płatności na bazie akcji, a także błędy w klasyfikacji i wyceny aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży oraz prezentacji działalności zaniechanej. Również kwestie związane z rozpoznawaniem przychodów wskazano w raporcie jako budzące wątpliwości.
Podstawą raportu były okresowe analizy przeprowadzone przez uprawnione organy nadzoru w poszczególnych krajach europejskich. Polskę reprezentuje w tym zakresie Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF). UKNF na bazie przeprowadzonych analiz opublikował w lutym 2011 r. swój raport. Raport ten wyjaśnia zastosowaną metodologię do przeprowadzenia weryfikacji oraz podejście do wyboru emitentów, których sprawozdania poddane zostały analizie, jak również szczegółowo przedstawia wyniki przeprowadzonych prac.
Jak wygląda lokalne podwórko?
Warto podkreślić, że obserwacje UKNF w dużej mierze opierają się na zastrzeżeniach w opiniach biegłych rewidentów badających sprawozdania finansowe emitentów (pierwsza część wniosków). Jak podkreśla UKNF w raporcie, traktuje on podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych jako „pierwszą zewnętrzną linię" zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów dotyczących sprawozdawczości finansowej. Obserwacje w tej części raportu w znaczącym stopniu pokrywają się z wnioskami przedstawionymi przez ESMA, a więc obejmują zagadnienia dotyczące instrumentów finansowych, utraty wartości aktywów, sprawozdawczości według segmentów oraz inne zagadnienia dotyczące ujmowania i wyceny. Dodatkowymi elementami, które znalazły się w raporcie UKNF w odróżnieniu od ESMA, są kwestie dotyczące rozliczenia transakcji połączeń jednostek gospodarczych oraz kontynuacji działalności.
Druga część wniosków przedstawionych w raporcie to obserwacje własne UKNF i ta część dedykowana jest wyłącznie kwestii braków bądź nieprawidłowości w ujawnieniach, czyli notach objaśniających do sprawozdań finansowych. Tutaj UKNF kieruje swe słowa zarówno do emitentów, jak i biegłych badających sprawozdania, zwracając uwagę na konieczność zapewnienia przejrzystości i jasności ujawnianej informacji, a także obowiązek przedstawienia informacji w „wystarczającym zakresie", podkreślając, iż wiarygodność informacji w świetle założeń koncepcyjnych MSSF oznacza również ich kompletność. UKNF wskazuje kilka podstawowych obszarów niezgodności i braków w ujawnieniach, a mianowicie dotyczących instrumentów finansowych, połączeń jednostek gospodarczych i konsolidacji, sprawozdawczości segmentowej, transakcji z podmiotami powiązanymi, sprawozdawczości śródrocznej oraz prezentacji sprawozdań finansowych.
Według raportu UKNF, o ile część prezentowanych niezgodności z MSSF dotyczyła pojedynczych analizowanych przypadków, o tyle stosunkowo liczne były zastrzeżenia organu co do kompletności ujawnianych informacji finansowych.
