Wspólny rynek, wspólne zasady

W marcu 2000 r. Rada Europy, podczas posiedzenia w Lizbonie, wyraziła potrzebę przyspieszenia działań zmierzających do utworzenia wspólnego rynku usług finansowych. Wówczas wyznaczono rok 2005 jako graniczny do wprowadzenia w życie wszystkich przedsięwzięć określonych w Planie Działań w zakresie usług finansowych, przyjętym przez Komisję Europejską.

Podkreślono konieczność podjęcia wszelkich kroków niezbędnych do zwiększenia porównywalności sprawozdań finansowych sporządzanych przez spółki, których papiery wartościowe są notowane na regulowanych rynkach Unii Europejskiej. 13 czerwca 2000 roku Komisja Europejska opublikowała Strategię Sprawozdawczości Finansowej w ramach Unii Europejskiej. Komisja zaproponowała, aby wszystkie spółki notowane na rynkach Unii Europejskiej były zobowiązane do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych według jednolitych standardów rachunkowości. Komisja zaproponowała, aby sprawozdania takie były sporządzane zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości najpóźniej począwszy od 2005 r.

Czym są MSSF?

W 1973 roku organizacje zawodowe zajmujące się rachunkowością z Australii, Kanady, Francji, Niemiec, Japonii, Meksyku, Holandii, Wielkiej Brytanii, Irlandii i Stanów Zjednoczonych utworzyły Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (dalej: KMSR; International Accounting Standards Committee - IASC). Zgodnie z Konstytucją KMSR, celem tej organizacji jest:

l formułowanie i publikowanie - w interesie publicznym - standardów rachunkowości, które powinny być przestrzegane przy prezentacji sprawozdań finansowych, jak też promowanie standardów w celu ich przestrzegania i zaakceptowania na całym świecie; oraz

l działalność zmierzająca do poprawy i ujednolicenia regulacji, standardów rachunkowości oraz procedur prezentacji sprawozdań finansowych.

W 2001 r. KMSR liczył już 140 członków ze 101 krajów i wydał 41 MSR, które podlegały wielokrotnym zmianom, a część z nich została wycofana. Wtedy to również KMSR uległ zasadniczej restrukturyzacji, której plan został zatwierdzony w roku 1999. Została powołana Fundacja KMSR, w skład której wchodzi 19 powierników odpowiedzialnych za nadzór, powoływanie członków i pozyskiwanie funduszy na działalność Komitetu. Odpowiedzialność za stanowienie standardów została powierzona Radzie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR; (International Accounting Standards Board - IASB). 1 kwietnia 2001 r. RMSR wzięła oficjalnie od KMSR odpowiedzialność za stanowienie standardów, jednocześnie przejmując wszystkie wydane do tej pory MSR i ich interpretacje jako obowiązujące na gruncie nowej konstytucji. Ustalono również, że wszystkie nowe standardy, wydawane już przez RMSR, będą nosić nazwę Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (dalej MSSF).

Regulacja MSR

w Unii Europejskiej

W 2002 r. Parlament Europejski, potem Rada Europy, przyjęły rozporządzenie nr 1606/2002, zwane Regulacją MSR. Zgodnie z nią, wszystkie spółki, których papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na regulowanym rynku któregokolwiek państwa członkowskiego, są zobowiązane do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z MSSF. Postanowienie to ma po raz pierwszy zastosowanie do sprawozdań finansowych sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2005 roku lub po tej dacie. Zgodnie z nową regulacją, państwa członkowskie mogą opóźnić termin wprowadzenia w życie nowych wymogów - najdalej jednak do roku 2007 - dla spółek:

l których papiery wartościowe notowane są poza rynkami Unii Europejskiej również na innych rynkach i w związku z tym sporządzają swoje skonsolidowane sprawozdania według standardów amerykańskich US GAAP (lub innych powszechnie uznanych standardów rachunkowości),

l które wprowadziły do notowań jedynie swoje dłużne papiery wartościowe.

Regulacja ta ma status prawa europejskiego, zatem nie jest wymagana jej implementacja w prawie państw członkowskich, by była ona obowiązująca dla wszystkich spółek notowanych na rynkach Unii Europejskiej. Tym samym również polskie spółki notowane na giełdzie oraz banki stały się automatycznie - z dniem akcesji Polski do Unii Europejskiej - bezpośrednimi odbiorcami tego prawa. Ponadto, zgodnie z Regulacją MSR, państwa członkowskie mają prawo wyboru co do poszerzenia wymogów tej regulacji na inne spółki niż spółki publiczne, a także na możliwość wykorzystania MSSF do sporządzania przez spółki jednostkowych sprawozdań finansowych.

Regulacja MSR nie przesądziła o bezwarunkowym przyjęciu w Unii Europejskiej standardów MSSF. Po pierwsze, jak wspomniałem wcześniej, ograniczyła ten obowiązek tylko w odniesieniu do sprawozdań skonsolidowanych spółek, których papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na regulowanym rynku któregokolwiek państwa członkowskiego. W przypadku gdy dane państwo członkowskie nie skorzysta z opcji rozszerzenia tego obowiązku na inne podmioty, wówczas w odniesieniu do nich nadal będą miały zastosowanie postanowienia VII dyrektywy Rady, zaimplementowanej w prawie krajowym. Ponadto, jeśli dane państwo członkowskie nie skorzysta z opcji rozszerzenia obowiązku sporządzania sprawozdań finansowych według MSSF na sprawozdania jednostkowe podmiotów, wówczas wszystkie spółki (w tym również spółki, których papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na regulowanym rynku) będą sporządzały sprawozdania jednostkowe zgodnie z postanowieniami IV dyrektywy Rady, zaimplementowanej w prawie krajowym.

Po drugie, na gruncie Regulacji MSR obowiązują tylko te standardy, które zostaną dopuszczone do stosowania w ramach Unii w oparciu o procedurę ich przyjęcia określoną w Regulacji. Aby dany standard mógł być przyjęty do stosowania w ramach Unii, musi on spełniać następujące warunki:

l nie może pozostawać w sprzeczności z zasadą prawdziwego i rzetelnego obrazu zawartą w dyrektywach IV i VII;

l musi przyczyniać się do europejskiego dobra publicznego;

l musi spełniać kryteria zrozumiałości, przydatności, wiarygodności i porównywalności, które to cechy jakościowe wymagane są w odniesieniu do informacji finansowych potrzebnych w procesie podejmowania decyzji ekonomicznych oraz oceny wykorzystania powierzonego majątku przez zarząd.

Procedura przyjmowania poszczególnych standardów w ramach Unii obejmuje:

l wydanie rekomendacji w sprawie przyjęcia lub odrzucenia danego standardu przez specjalnie powołaną do tego celu prywatną organizację zrzeszającą przedstawicieli biznesu, księgowych, regulatorów rynków kapitałowych oraz komitetów standardów - Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej EGDSF (European Financial Reporting Advisory Group - EFRAG);

l podjęcie decyzji w sprawie przyjęcia lub odrzucenia danego standardu przez specjalnie powołane do tego celu nowe ciało w ramach Unii - Komitet Regulacyjny ds. Rachunkowości KRR (Accounting Regulatory Committee - ARC);

l wydanie przez Komisję Europejską - w oparciu o decyzję ARC - rozporządzenia w sprawie przyjęcia danego standardu wraz z jego publikacją w językach urzędowych UE.

Do tej pory Komisja Europejska wydała sześć rozporządzeń w sprawie przyjęcia do stosowania w ramach Unii standardów. Komisja zatwierdziła do stosowania wszystkie MSR oraz wszystkie interpretacje SIC tych standardów (SIC 5, 16, 17, 5, 16, 17) i MSSF 1, 3, 4 i 5 oraz interpretację IFRIC 1.

Osobną kwestią jest przyjęcie w ramach Unii standardów dotyczących instrumentów finansowych, to jest MSR 32 i MSR 39. Te właśnie standardy były przedmiotem najbardziej żarliwych dyskusji, w wyniku których na posiedzeniu 1 października 2004 r. Komisja przyjęła do stosowania w ramach Unii MSR 39 z pewnymi wyłączeniami. Za takim rozwiązaniem głosowała większość państw członkowskich Unii (trzy państwa wstrzymały się od głosu, zaś cztery były przeciwko takiemu rozwiązaniu - argumentując, że częściowe przyjęcie standardu jest niezgodne z duchem Regulacji MSR i tworzy niebezpieczne precedensy na przyszłość). Zgodnie z podjętą decyzją spółki będą zobowiązane do stosowania MSR 39 z wyłączeniem postanowień tego standardu odnoszących się do:

- opcji pełnej wyceny według wartości godziwej wszystkich aktywów i zobowiązań;

- portfelowych transakcji zabezpieczających depozyty w instytucjach finansowych.

Podejmując taką decyzję KRR zaznaczył, że częściowe przyjęcie MSR 39 jest rozwiązaniem tymczasowym. W zakresie opcji pełnej wyceny według wartości godziwej głównymi oponentami są nadzory bankowe oraz Europejski Bank Centralny. Sytuacja ta spowodowała, że w kwietniu 2004 roku RMSR wydał projekt zmian do MSR 39, których przyjęcie było oczekiwane w grudniu 2004 r. W przypadku przyjęcia tych zmian w MSR 39 w ustalonym terminie Komisja Europejska mogłaby je zaakceptować w kwietniu 2005 roku. W odniesieniu do portfelowych transakcji zabezpieczających głównymi oponentami były banki, które uznały iż rozwiązanie przyjęte w MSR 39 stwarza poważne problemy dla możliwości zarządzania ryzykiem. Według banków, ograniczenie transakcji zabezpieczających do transakcji zabezpieczających przepływy pieniężne lub wartość godziwą, w powiązaniu z rygorystycznymi wymogami MSR 39 w odniesieniu do pomiaru efektywności zabezpieczenia, uniemożliwia im dokonywanie transakcji zabezpieczających depozytów na bazie portfelowej. Komisja Europejska wyraziła swoje oczekiwanie, iż RMSR i przedstawiciele banków działających w ramach Unii Europejskiej znajdą jak najszybciej akceptowalne wzajemnie rozwiązanie, tak by UE mogła przyjąć znowelizowany w tym zakresie MSR 39 do końca 2005 roku. W kontekście przyjęcia przez KRR standardu MSR 39 z powyższymi wyłączeniami powstało pytanie, czy państwa członkowskie mogą znieść ich stosowanie wobec podmiotów krajowych. Zależy to od tego, czy dane rozwiązanie jest określone w dyrektywach UE, czy też nie. W odniesieniu do opcji pełnej wyceny według wartości godziwej - ponieważ KRR nie przyjął rozwiązania z MSR 39, a jednocześnie artykuł 42a czwartej dyrektywy Unii dopuszcza wycenę według wartości godziwej tylko niektórych kategorii zobowiązań - należy stwierdzić, iż opcja ta nie może być narzucona lub dopuszczona do stosowania przez którekolwiek z państw UE. Inaczej rzecz się ma w odniesieniu do transakcji zabezpieczających. Ponieważ nie są one przedmiotem uregulowań jakiejkolwiek dyrektywy unijnej, stąd państwa członkowskie - bez względu na decyzję KRR - mogą dopuścić lub wymagać pełnej zgodności z wymogami MSR 39 w zakresie zabezpieczeń.

Regulacja MSR a polska

ustawa o rachunkowości

Sejm RP przyjął 27 sierpnia 2004 r. ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie. Zgodnie z regulacją unijną, obowiązek sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z MSR został nałożony na emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu w Polsce. Obowiązek ten nałożono również na wszystkie banki. Zgodnie z ustawą, prawo do sporządzania sprawozdań finansowych, zgodnie z MSR, zostało, począwszy od roku 2005, rozszerzone na:

l jednostkowe sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu w Polsce lub do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego;

l jednostkowe i skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych, ubiegających się o ich dopuszczenie do publicznego obrotu w Polsce lub do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego;

l jednostkowe sprawozdania finansowe jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR;

l konsolidowane sprawozdania finansowe jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca wyższego szczebla sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR;

l konsolidowane sprawozdania finansowe emitentów wyłącznie dłużnych papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu w Polsce lub do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (jednak począwszy od 2007 roku będzie to już dla tych spółek obowiązek, a nie prawo).

Tak więc począwszy od 2005 roku spółki giełdowe i banki nie tylko mają obowiązek sporządzać skonsolidowane sprawozdanie finansowe według MSR. Mają również prawo zadecydować o formie sprawozdawczości finansowej w zakresie swoich sprawozdań jednostkowych oraz sprawozdań spółek wchodzących w skład grupy kapitałowej. Prawo takie będzie również przysługiwać mającym siedzibę w Polsce spółkom zależnym od jednostek dominujących, których papiery wartościowe są dopuszczone do publicznego obrotu w UE. Zgodnie z ustawą, decyzję w tej sprawie winien podjąć organ zatwierdzający, a więc w przypadku spółek - walne zgromadzenie. Podkreślić również należy, iż jednostki, które z mocy ustawy lub na mocy ustawowego upoważnienia będą sporządzały sprawozdania finansowe zgodnie z MSR, będą sporządzały tylko takie sprawozdania. Oznacza to, iż właśnie takie sprawozdania będą podlegały badaniu przez biegłego rewidenta, będą składane w rejestrze sądowym i publikowane. Również wynik finansowy wykazany zgodnie ze sprawozdaniem sporządzonym zgodnie z MSR będzie podlegał podziałowi. Zarządy i właściciele spółek powinni zatem szczegółowo przeanalizować dostępne opcje i ocenić skutki ich wyboru.

Autor jest partnerem międzynarodowej firmy audytorsko-konsultingowej Deloitte i wiceprezesem zarządu działającej w ramach sieci Deloitte polskiej firmy audytorskiej Deloitte & Touche Audit Services

Sp. z o.o.

MSR 1 - Prezentacja sprawozdań finansowych

Określa podstawę prezentacji sprawozdań finansowych o ogólnym przeznaczeniu. Podaje ogólne zasady sporządzania sprawozdań finansowych, wskazówki dotyczące ich struktury i minimalne wymagania dotyczące ich treści.

MSR 2 - Zapasy

Określa sposób księgowania zapasów zgodnie z zasadą kosztu historycznego.

MSR 7 - Sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych

Standard określił wymóg prezentowania informacji o zaistniałych zmianach w stanie środków pieniężnych i ich ekwiwalentów. Informacje te są zamieszczane w sprawozdaniu z przepływów środków pieniężnych, gdzie przepływy w ciągu danego okresu dzieli się na przepływy z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej.

MSR 8 - Polityka rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i błędy

Standard określa metody klasyfikacji, ujawniania oraz ujęcia księgowego niektórych pozycji rachunku zysków i strat, ta aby wszystkie jednostki sporządzały i prezentowały rachunek zysków i strat w sposób spójny.

MSR 10 - Zdarzenia następujące po dniu bilansowym

Standard określa, kiedy jednostka gospodarcza powinna skorygować sprawozdanie finansowe, uwzględniając zdarzenia następujące po dniu bilansowym oraz informacje o dacie sprawozdania finansowego i zdarzeniach następujących po dniu bilansowym.

MSR 11 - Umowy o budowę

Określa zasady rachunkowości dotyczące sprawozdania finansowego wykonawcy w odniesieniu do przychodów i kosztów związanych z umowami o budowę.

MSR 12 - Podatek dochodowy

Standard określa podejście księgowe do podatku dochodowego. Podaje zasady i wskazówki dotyczące księgowania bieżących i przyszłych skutków podatkowych:

- przyszłej realizacji (rozliczenia) wartości bilansowej aktywów (pasywów) ujętych w bilansie jednostki gospodarczej oraz

- transakcji bieżącego okresu ujętych w rachunku zysków i strat lub bezpośrednio w kapitale własnym.MSR 14 - Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności

Standard określa zasady sprawozdawczości finansowej zorganizowanej w podziale na segmenty działalności oraz segmenty geograficzne. Standard powinien być stosowany przez jednostki gospodarcze, których kapitałowe lub dłużne papiery wartościowe znajdują się w publicznym obrocie, oraz przez jednostki gospodarcze będące w trakcie emisji papierów wartościowych. Wymogi standardu powinny też spełniać jednostki gospodarcze dobrowolnie ujawniające informacje o segmentach działalności.

MSR 16 - Rzeczowy majątek trwały

Określa podejście księgowe do rzeczowego majątku trwałego. Podaje zasady i wskazówki dotyczące momentu ujęcia i księgowania składników aktywów.

MSR 17 - Leasing

Celem standardu jest określenie obowiązujących obie strony transakcji leasingowej zasad rachunkowości oraz zakresu ujawnionych informacji dotyczących leasingu finansowego i operacyjnego.

MSR 18 - Przychody

Standard określa podejście do księgowania przychodów wynikających z określonego rodzaju transakcji i zdarzeń.

MSR 19 - Świadczenia pracownicze

Określa zasady ujawniania i księgowania świadczeń pracowniczych (tzn. wszystkich form świadczenia jednostki oferowanych w zamian za pracę wykonywaną przez pracowników).

MSR 20 - Dotacje państwowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy państwa

Standard określa zasady księgowania i ujawniania informacji o dotacjach państwowych oraz innych informacji dotyczących pomocy ze strony państwa.

MSR 21 - Skutki zmian kursów wymiany walut obcych

Określa podejście księgowe do zagranicznej działalności gospodarczej, tzn. do transakcji w walutach obcych oraz działalności jednostek za granicą.

MSR 23 - Koszty finansowania zewnętrznego

Określa podejście księgowe do kosztów finansowania zewnętrznego.

MSR 24 - Informacje ujawniane na temat podmiotów powiązanych

Standard określa wymagania dotyczące ujawniania informacji o związkach i transakcjach ze stronami powiązanymi sprawującymi kontrolę lub wywierającymi istotny wpływ.

MSR 26 - Rachunkowość i sprawozdawczość programów świadczeń emerytalnych

Standard określa wymagania dotyczące wyceny i ujawniania informacji w odniesieniu do sprawozdań programów świadczeń emerytalnych.

MSR 27 - Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe

Standard określa wymagania dotyczące sporządzania i prezentowania skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy jednostek gospodarczych kontrolowanych przez jednostkę dominującą oraz podejście księgowe do inwestycji w jednostkach zależnych w jednostkowym sprawozdaniu finansowym jednostki dominującej.

MSR 28 - Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych

Określa sposób ujęcia przez inwestora inwestycji w jednostkach stowarzyszonych, na które inwestor ma istotny wpływ.

MSR 29 - Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji

Określenie specyficznych standardów dla jednostek gospodarczych, które prowadzą sprawozdawczość w walucie gospodarki podlegającej hiperinflacji, tak aby umożliwić im sporządzanie miarodajnego sprawozdania finansowego.

MSR 30 - Ujawnianie informacji w sprawozdaniach finansowych banków i podobnych instytucji finansowych.

Określenie odpowiednich standardów prezentacji i ujawniania informacji dla banków i podobnych instytucji finansowych, które stanowią uzupełnienie wymagań określonych w innych standardach.

MSR 31 - Sprawozdawczość finansowa dotycząca udziałów we wspólnych przedsięwzięciach.

Standard określa podejście księgowe do udziałów we wspólnych przedsięwzięciach, niezależnie od struktur czy formy, w jakiej wspólna działalność jest prowadzona.

MSR 32 - Instrumenty finansowe - ujawnianie i prezentacja.

Standard ma pomóc użytkownikom sprawozdań finansowych w zrozumieniu znaczenia bilansowych i pozabilansowych instrumentów finansowych dla sytuacji finansowej, wyników i przepływów środków pieniężnych jefinansowych, które należy ujawnić.

MSR 33 - Zysk przypadający na jedną akcję.

Określa zasady ustalania i prezentacji zysku przypadającego na jedną akcję, które mają ułatwić porównanie wyników osiąganych przez różne jednostki gospodarcze (których akcje są przedmiotem publicznego obrotu lub które są w trakcie emitowania akcji oraz inne podmioty, które dobrowolnie prezentują zysk przypadający na jedną akcję) w tym samym okresie, jak też przez jednostkę w różnych okresach. Zapisy standardu skupiają się na określeniu mianownika wzoru przy obliczaniu wysokości zysku przypadającego na jedną akcję.

MSR 34 - Śródroczna sprawozdawczość finansowa.

Standard określa minimalną zawartość śródrocznego sprawozdania finansowego i zasady ujęcia oraz wyceny odnoszące się do sprawozdania finansowego za okres śródroczny.

MSR 36 - Utrata wartości aktywów.

Stosowanie standardu ma zapewnić, że składniki aktywów są wykazywane w wartości nie przekraczającej ich wartości ekonomicznej. Standard określa także zasady obliczania wartości ekonomicznej.

MSR 37 - Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe.

Celem standardu jest zapewnienie, aby wobec rezerw, zobowiązań warunkowych i aktywów warunkowych stosowane były odpowiednie kryteria dotyczące ujmowania pozycji w sprawozdaniu i metody wyceny, oraz by w informacji dodatkowej do sprawozdań finansowych zostały ujawnione informacje umożliwiające ich użytkownikom zrozumienie charakteru, terminów i kwot wspomnianych pozycji. Ma on zatem zapewnić, że w sprawozdaniu finansowym uwzględnia się jedynie rzeczywiste zobowiązania. Planowane wydatki - nawet zatwierdzone przez zarząd lub inny organ - nie podlegają ujawnieniu, podobnie jak rezerwy na straty objęte ubezpieczeniem własnym, zdarzenia niepewne i inne zdarzenia, które jeszcze nie nastąpiły.

MSR 38 - Wartości niematerialne.

Standard określa podejś-cie księgowe do wartości niematerialnych, które nie zostały szczegółowo uregulowane w innych MSR. Nakłada na jednostkę gospodarczą wymóg ujęcia składnika wartości niematerialnych jedynie wtedy, gdy spełnione są pewne kryteria. Określa także zasady wyceny wartości bilansowej wartości niematerialnych i nakłada wymóg ujawnienia pewnych informacji dotyczących wartości niematerialnych.

MSR 39 - Instrumenty finansowe - ujmowanie i wycena

Ustalenie zasad ujęcia, wyceny i ujawniania informacji o aktywach finansowych i zobowiązaniach finansowych. Standard ten zastępuje MSR 25 "Inwestycje" dotyczący ujęcia i wyceny inwestycji w dłużne i kapitałowe papiery wartościowe. Uzupełnia także postanowienia MSR 32.

MSR 40 - Nieruchomości inwestycyjne

Określa podejście księgowe do nieruchomości inwestycyjnych i precyzuje wymagane ujawnienia. Zastępuje MSR 25 "Inwestycje" w części dotyczącej nieruchomości inwestycyjnych.

MSR 41 - Rolnictwo

Określa standardy rachunkowości dla działalności rolniczej obejmującej przekształcanie aktywów naturalnych (żywego inwentarza i roślin) w produkty rolne.

MSSF 1 - Pierwsze zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej

Określa sposób przejścia z lokalnych zasad rachunkowości na sprawozdawczość zgodną z MSSF.

MSSF 2 - Wynagrodzenie w oparciu o akcje

Określa sposób wyceny oraz ujęcia wszelkich form wynagrodzenia, których wysokość jest określona w akcjach lub w monetarnym odpowiedniku ich wartości.

MSSF 3 - Połączenia jednostek

Określa metodę księgową stosowaną przy rozliczaniu połączenia jednostek oraz zasady pierwotnego i późniejszego ujęcia wartości firmy powstałej z połączenia.

MSSF 4 - Umowy ubezpieczeniowe

Określa sposób ujęcia w sprawozdaniu finansowym ubezpieczyciela umów ubezpieczeniowych.

MSSF 5 - Aktywa inne niż obrotowe utrzymywane w celu sprzedaży oraz działalność w trakcie zaniechania

Określa sposób wyceny i ujęcia w sprawozdaniu finansowym aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży, oraz określa zakres ujawnień