Trzy miliony uczestników funduszy

Liczba uczestników funduszy inwestycyjnych podwoiła się od końca 2005 r. Zebranymi przez "Parkiet" da nymi zaskoczeni są nawet szefowie TFI

Liczba uczestników funduszy rośnie w zawrotnym tempie, podobnie jak aktywa, którymi zarządzają TFI. Pod koniec 2005 r., gdy robiliśmy poprzednie zestawienie, klientów funduszy było około 1,4 miliona.

Zaskakujące dane

Co więcej, ich liczba jest dużo większa niż podaje Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami, która szacuje, że w funduszach oszczędza 2-2,5 miliona Polaków. Liczba uczestników funduszy jest też większa, niż wskazuje ostatnie badanie sondażowe Open Finance i MillwardBrown SMG/KRC. Wynika z niego, że 38 proc. pracujących Polaków w wieku 20-70 lat oszczędza, z tego 20 proc. w funduszach. To około 1,7-2 mln osób.

Z danych, które zebraliśmy od agentów transferowych (prowadzą rachunek dla TFI) i TFI, wynika, że fundusze otwarte mają około 2,9 mln uczestników, a zamknięte około 100 tys. Są to dane szacunkowe (niektóre TFI dysponowały tylko danymi na koniec I kwartału; poza tym część uczestników będących klientami różnych TFI mogła być policzona podwójnie). Uczestnicy mają z reguły udziały w więcej niż jednym funduszu. Liczba rejestrów, czyli rachunków w funduszach otwartych, wynosi co najmniej 4,4 miliona. Przypomnijmy, że pod koniec maja TFI zarządzały 132 mld zł. W ciągu roku wartość aktywów wzrosła o przeszło 70 proc.

- Trzy miliony uczestników funduszy w 40-milionowym kraju to bardzo dobry wynik. Nie sądziłem, że jest już ich aż tak wielu - mówi Marek Przybylski, prezes Commercial Union TFI. Oszczędzanie w funduszach jest już zjawiskiem masowym - dodaje. Sebastian Buczek, prezes ING TFI, przypomina, że jeszcze pięć lat temu fundusze uważane były za produkty egzotyczne. - Teraz rynek przeżywa swoje najlepsze lata - mówi. Zaskoczenia liczbą klientów funduszy nie kryje też Krzysztof Stupnicki, prezes AIG TFI, który szacował, że jest ich około dwóch milionów. Według M. Przybylskiego, jeżeli utrzyma się koniunktura na warszawskiej giełdzie, jeszcze w tym roku aktywa TFI powinny przebić poziom 150 mld zł. Gotówka płynie jednak do funduszy nie tylko ze względu na ich bardzo dobre wyniki, ale również dlatego, że Polacy mają coraz więcej pieniędzy, bo wynagrodzenia rosną.

Prezes CU TFI widzi jednak w tym boomie niepokojące sygnały. - Inwestorzy mają coraz większą skłonność do ryzyka. Wygląda na to, że wiele osób, które po raz pierwszy wpłacają pieniądze do funduszy, od razu wybiera produkty najbardziej agresywne. U nas 90 proc. wpłat trafia obecnie do funduszy akcji - mówi M. Przybylski.

Zapomniane ryzyko

Powód jest oczywisty: zyski, sięgające nawet 150 proc. za ostatnie 12 miesięcy. Takie stopy zwrotu wypracowują fundusze małych spółek. Sami zarządzający ostrzegają jednak, że są one bardziej ryzykowne od standardowych strategii akcyjnych. Dla porównania, w bezpiecznych funduszach pieniężnych można było zarobić w ostatnich 12 miesiącach tylko około 3-4 proc.

- Uczestnicy funduszy to przede wszystkim osoby fizyczne. To one nakręcają koniunkturę na rynku - mówi Stanisław Boguś, wiceprezes Obsługi Funduszy Inwestycyjnych (agent transferowy, obsługuje osiem towarzystw). - Instytucje stanowią tylko około 2-3 proc. wszystkich klientów TFI - dodaje.

Rośnie nie tylko liczba uczestników funduszy, ale też kwota, jaką średnio inwestują w fundusze. Dziś na jednego uczestnika przypada średnio 44 tys. zł wobec nieco ponad 40 tys. pod koniec 2005 r. Nie wszystkie TFI upubliczniają dane dotyczące liczby uczestników funduszy. Wiadomo jednak, że Pioneer, największe towarzystwo (30 mld zł aktywów pod koniec maja), miał pod koniec I kwartału 665 tys. klientów (w tym 532 osoby prawne). W ogólnej liczbie około 3 mln uczestników funduszy jest pewna grupa osób, które nie inwestują z wyboru, ale dlatego, że są uczestnikami różnego typu programów emerytalnych. Nietypową grupę stanowią np. pracownicy kolei, należący do Funduszu Własności Pracowniczej PKP, którym zarządza Legg Mason TFI. Jest ich ponad 380 tys., co stanowi prawie 13 proc. wszystkich osób oszczędzających w funduszach.