Kapitał akcyjny banków z przewagą udziałowców zagranicznych stanowił na koniec września 1999 r. niemal 60% całego kapitału banków komercyjnych. Miały one ponad 50-proc. udział w funduszach własnych sektora i 47-proc. w aktywach - poinformował w środę NBP. Banki zagraniczne zgromadziły ponad 44% depozytów sektora niefinansowego, udzieliły niemal 51% kredytów, wypracowały 36% wyniku brutto. Analitycy GINB podkreślają, że PBK, BRE, BH i BIG-BG już obecnie charakteryzują się wysokim udziałem kapitałów zagranicznych, a wobec rozproszenia pozostałego akcjonariatu są przez nie kontrolowane. Ponieważ BWR pozyskał inwestora zagranicznego, a BWE zabiega o niego w niedalekiej przyszłości, udział banków z przewagą kapitału zagranicznego w aktywach i depozytach przekroczy 60%, a w kredytach i funduszach - 70%.
czytaj str. 6
Coraz więcej zagranicy w bankach
Rośnie efektywność
Na koniec września 1999 r. zagraniczne osoby prawne miały 59,8% udziałów w kapitale akcyjnym polskich banków komercyjnych. Banki, w których kapitał zagraniczny przeważał, miały ponad 50-procentowy udział w funduszach sektora i ponad 47-procentowy w aktywach. Zgromadziły one 44,4% depozytów, udzieliły niemal 51% kredytów i wypracowały 36% wyniku finansowego brutto.Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego przewiduje, że w niedalekiej przyszłości udział tych banków w aktywach, depozytach i kapitale akcyjnym przekroczy 60%, a w kredytach i funduszach - 70%.Zmiany struktury własnościowej dotyczyły przede wszystkim banków giełdowych. Na koniec września ub.r. do podmiotów zagranicznych należało ponad 52% ich kapitału, a pod koniec roku było to poniżej 38%.Po 9 miesiącach ub.r. inwestycje zagraniczne w polskim sektorze bankowym wyniosły niemal 4,5 mld zł. Liderem - z 1,5 mld zł - był kapitał niemiecki, posiadający niemal 20% udziału w kapitale akcyjnym banków komercyjnych.Do końca trzeciego kwartału ub.r. suma funduszy podstawowych i uzupełniających wzrosła nominalnie o 14,6% (realnie o 7,5%). Pomimo to cztery banki komercyjne nie posiadały ich jeszcze w wysokości wymaganej przy tworzeniu banku (równowartość 5 mln euro). Jeden z nich osiągnął ten poziom w październiku, pozostałe miały to uczynić do końca ub.r. Zdaniem GINB, nowe propozycje Bazylejskiego Komitetu Nadzoru Bankowego, a także Komisji Europejskiej, zmierzające do podniesienia wymagań kapitałowych, spowodują w najbliższych latach dalsze przyspieszenie konsolidacji polskiego sektora bankowego.Spośród 78 banków komercyjnych 70 osiągnęło po trzech kwartałach 1999 r. zysk brutto. W 14 z nich był on wyższy niż za cały 1998 r. Wynik finansowy brutto sektora bankowego był jednak wyższy od uzyskanego w tym samym okresie w 1998 r. tylko o 2,7% (realnie niższy o 3,7%), wynik netto zaś - o 6,3% (realnie niższy o 0,3%).Choć wciąż większość wyniku z działalności bankowej pochodzi z różnic odsetkowych, udział wyniku z tego tytułu wciąż maleje. To przede wszystkim efekt kurczącej się marży - w ciągu trzech kwartałów zmniejszyła się ona o 0,76 pkt. proc. (w całym 1998 r. - o 0,7 pkt.). W rezultacie, na koniec września była o 1 pkt. proc. niższa niż rok wcześniej.Efektywność banków komercyjnych po trzech kwartałach ub.r., choć niższa niż w tym samym okresie poprzedniego roku, była wyższa niż wynik całoroczny. Wskaźnik zwrotu z aktywów (ROA) wyniósł 1,39% (0,67% w 1998 r.), a rentowność funduszy podstawowych (ROE) zwiększyła się o niemal 8,8 pkt. proc. - z 9,16% do 17,95%. Warto przy tym zwrócić uwagę, że wskaźnik ten pozwala stwierdzić, że bank odtwarza kapitały własne tracące wartość na skutek inflacji.Choć realny przyrost aktywów w ciągu trzech kwartałów ub.r. był znacznie niższy niż w 1998 r. (8,4% wobec 15,6%), zwiększyła się ich relacja do PKB - z 58% na koniec 1998 r. do 62% we wrześniu 1999 r. 5 największych banków posiadało ponad 48% aktywów.W aktywach banków komercyjnych wzrósł udział należności od sektora finansowego i - nieco wolniej - od sektora niefinansowego. W tych osedytów dla osób prywatnych. Zmniejszyło się zwłaszcza znaczenie środków w kasie i należności od NBP, a także papierów wartościowych - za sprawą walorów emitowanych przez Skarb Państwa. W pasywach z kolei najbardziej zmniejszył się udział zobowiązań wobec sektora niefinansowego - przede wszystkim oszczędności ludności. Musiały zatem wzrosnąć zobowiązania wobec sektora finansowego.
