Kraków jest najatrakcyjniejszym miastem Polski pod względem turystycznym ? wynika z ostatniego rankingu Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową. Najlepiej obrazuje to fakt, że odwiedza go rocznie prawie 4,5 mln turystów, ok. 80% z nich przyjeżdża z zagranicy. W liczącym 740 tys. mieszkańców Krakowie fala turystów regularnie wzrasta.
Zapewnienie odpowiedniego poziomu życia mieszkańcom oraz usług dla odwiedzających miasto gości ? to tylko część zadań władz Krakowa. Główne cele działań sformułowane zostały w ?Strategii Rozwoju Krakowa? przyjętej Uchwałą Rady Miasta Krakowa w 1999 r. Drugim podstawowym instrumentem określającym kierunki rozwoju jest Plan Finansowo-Inwestycyjny.Ostatnie kilka lat dowodzi, że misja miasta jest możliwa. Pokrywa się ona z tezą zawartą w założeniach do ?Strategii Województwa Małopolskiego na lata 2000-2006?, która stwierdza, że ?Metropolitalny rozwój Krakowa jest szansą przyspieszenia zmian strukturalnych w Małopolsce i w dużym stopniu warunkuje konkurencyjność całego regionu?. Coraz bardziej widoczna jest obecność Krakowa w europejskich inicjatywach, wzrasta dostępność miasta, w tym dzięki rozwojowi powietrznych dróg transportowych, zacieśnia się i rozwija współpraca z innymi miastami metropolitalnymi Europy. Wszystkie te zjawiska pozwalają stwierdzić, że poprawa warunków życia mieszkańców Krakowa może być skutkiem jego rosnącej roli i znaczenia jako liczącego się w skali światowej ośrodka kultury, sztuki, nauki oraz nowocześnie pojętego centrum turystyki i życia gospodarczego.Wieloletnie zaległości inwestycyjne i brak wystarczających środków na rozbudowę infrastruktury drogowej spowodowały, że system transportowy Krakowa od dłuższego czasu nie nadąża za wzrostem potrzeb przewozowych. Podstawowy układ komunikacyjny miasta ma zbyt małą przepustowość, spowodowaną brakiem ciągłości sieci drugiej i trzeciej obwodnicy oraz za małą liczbę mostów umożliwiających połączenia w kierunku północ ? południe. Sytuacja ta była powodem uznania większości inwestycji w zakresie budowy nowej infrastruktury drogowej za zadania strategiczne. Ich dopełnieniem są inwestycje podnoszące rangę Krakowa (Centrum Koncertowo-Kongresowe, wielofunkcyjna hala) oraz zadania z zakresu podstawowych dziedzin zarządzania rozwojem miasta.Rok 2000 był pierwszym okresem realizacji ?Strategii...? oraz ?Planu Finansowo-Inwestycyjnego na lata 2000-2004?. Zgodnie z tymi dokumentami, został uruchomiony nowo wybudowany odcinek przyszłego Dwusystemowego Szybkiego Tramwaju z Kurdwanowa do ul. Wielickiej, została oddana do użytku ul. Tischnera, rozpoczęto budowę mostów: Kotlarskiego i Zwierzynieckiego oraz estakady w ciągu ulic: Lublańskiej i Opolskiej.Do 2005 r. zaplanowano do realizacji następujące inwestycje:l Krakowski Szybki Tramwaj I etap ? linia tramwajowa Kurdwanów-Kamienna, której kolejnym etapem będzie włączenie do sieci dwusystemowego zintegrowanego systemu transportu zbiorowego miasta.l Trasa Centralna ? zadanie obejmuje realizację dwóch zadań strategicznych:? Most Kotlarski z dojazdami (odcinek Zabłocie ? Rondo Grzegórzeckie)? odcinki ulic: Nowohucka ? Rondo Grzegórzeckie oraz Lubomirskiego ? dr Twardego.l Układ komunikacyjny po zachodniej stronie KCK.l Most Zwierzyniecki wraz z dojazdami ? inwestycja została podzielona na dwa zadania:? odcinek ul. Ks. Józefa ? ul. Praska wraz z mostem ? realizacja w 2001 r.? odcinek ul. Praska ? ul. Monte Cassino.l Budowa węzła al. Jana Pawła II ? ul. Nowohucka, ul. I. Stelli-Sawickiegol ul. Nowotarska (ul. Stojałowskiego ? ul. Witosa) ? zadaniem inwestycji jest usprawnienie funkcjonowania układu komunikacyjnego w powiązaniu z powstającą obwodnicą autostradową oraz poprawienie w znacznym stopniu dostępności komunikacyjnej do Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach.Przewidywana jest również poprawa układu komunikacyjnego miasta poprzez realizację następujących inwestycji:l Modernizacja ciągu ulic Montwiłła, Mireckiego i Zbrojarzy.l Modernizacja ulic: Igołomska, Piasta Kołodzieja, Obrońców Krzyża.l Budowa połączenia ulicy Fredry z ul. Tischnera.l Budowa mostu na Wiśle ?Lajkonik 3? w ciągu ulic Klasztorna ? Półłanki.l Przekroczenie układu torowego w ul. Wrocławskiej.l Budowa wydzielonych pasów dla komunikacji zbiorowej i dworców autobusowych.l Budowa ekranów akustycznych w ciągu ulic: Tischnera, Opolska, Lublańska.Dopełnieniem inwestycji komunikacyjnych przedstawionych powyżej są inwestycje podnoszące rangę Krakowa, a planowane do współfinansowania przez miasto. W ramach tego zadania będą realizowane następujące inwestycje:1. Hala sportowa wielofunkcyjna ? Kraków, stolica regionu i województwa Małopolskiego nie posiada do tej pory funkcjonalnego, wielkogabarytowego obiektu sportowego, dlatego planuje się budowę hali na 15 ? 20 tys. widzów. Przyjęta wielkość wielofunkcyjnej hali sportowej pozwala na zorganizowanie największych w tym regionie imprez sportowych, muzycznych i wystawienniczych o randze międzynarodowej. Obiekty towarzyszące hali to kompleks handlowy, centrum zdrowia, rekreacji i sportu oraz hotel.2. Centrum Koncertowo-Kongresowe w rejonie Ronda Grunwaldzkiego ? dla Krakowa, miasta o bogatych i głęboko zakorzenionych tradycjach kulturalnych i artystycznych oraz wielkim dorobku w tych dziedzinach, niezbędna jest budowa sali widowiskowej wraz z odpowiednim zapleczem. Koncepcja głównego elementu Centrum ? wielkiej sali widowiskowej na 2,5 tys. osób, opiera się na jej wielofunkcyjności zapewniającej zróżnicowane kształtowanie widowni i sceny, zdolnej sprostać różnorodnym potrzebom kulturalnym miasta. Obiekty towarzyszące sali koncertowej w obrębie Centrum to m.in. kompleks handlowy, kinowy i hotel.3. Tor kajakarstwa górskiego ? plan obejmuje przygotowanie i realizację toru kajakarstwa górskiego wraz z niezbędną do prawidłowego funkcjonowania obiektu infrastrukturą techniczną, szacunkowa powierzchnia zagospodarowania wynosi ok. 5,5 ha.Przewidywane jest także w Krakowie wdrażanie projektów finansowanych z udziałem dotacji przyznanej z Funduszu Unii Europejskiej ISPA w 2000 r. Będą to:1. Projekt inwestycyjny Płaszów II, polegający na rozbudowie i modernizacji oczyszczalni ścieków w Płaszowie,2. Program gospodarki odpadami komunalnymi.Planując inwestycje, miasto realizuje założenia polityki finansowej. Założenia te często wynikają z zagadnień makroekonomicznych i politycznych, na które samorząd miasta Krakowa nie ma wpływu, jak również czynników wewnętrznych znajdujących się w sferze działań samorządu miasta.Zakładany na najbliższe 5 lat plan inwestycyjny zakłada niebagatelne wydatki na poziomie 1446,6 mln zł (w cenach 2001r.). W konsekwencji tak dużego programu inwestycyjnego konieczne jest poszukiwanie nowych źródeł finansowania. Ustawa o finansach publicznych ogranicza możliwości korzystania z długu publicznego ? miasto Kraków wraz z innymi samorządami podejmuje działania w kierunku nowelizacji tej ustawy.Niemniej jednak, biorąc pod uwagę obowiązujące zapisy, konieczne jest założenie o pozyskaniu środków finansowych za pomocą innych instrumentów finansowych. W okresie od 2001 ? 2005 chodzi o kwotę 310,2 mln zł. Pieniądze te będą mogły pochodzić m.in. z prywatyzacji i obligacji przychodowych.Nieco innym instrumentem są umowy z wykonawcami z odroczoną płatnością, które już zostały zastosowane w przypadku dwóch inwestycji:l budowy mostu Zwierzynieckiego,l budowy mostu Kotlarskiego.Stosowanie tego instrumentu jest korzystne dla miasta, ponieważ może zostać uzyskany efekt inwestycyjny w zaplanowanym terminie. Natomiast miasto ustala w umowie z wykonawcą dogodny (wynikający z sytuacji finansowej) termin płatności z tytułu zrealizowanej inwestycji.Przewidziane w prognozie długu od 2003 r. ?inne przychody? nie są jednoznaczną decyzją o prywatyzacji czy też emisji obligacji przychodowych. Wskazują natomiast, że miasto Kraków podejmie działania, by w przypadku braku nowelizacji ustawy o finansach publicznych, mogło za pomocą dostępnych instrumentów pozyskać konieczne środki finansowe.Istotnymi założeniami polityki finansowej miasta jest również:l optymalizacja wydatków bieżących, z ich ograniczaniem w sferach, w których jest to możliwe i uzasadnione, ale również przy wzroście dotychczasowego standardu zaspokojenia potrzeb,l prowadzenie wspólnych, publiczno-prywatnych projektów dla realizacji przedsięwzięć miasta,l dysponowanie majątkiem miasta z uwzględnieniem aspektu minimalizowania wydatkowania środków budżetowych na jego utrzymanie, przy zachowaniu stanu posiadania zapewniającego realizację obecnych i przewidywanych zadań,l formułowanie projektów i programów mających szansę uzyskać dofinansowanie ze środków pozabudżetowych, w tym zwłaszcza ze środków Unii Europejskiej,l zastosowanie modelu finansowania inwestycji miejskich na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego z udziałem środków publicznych tam, gdzie poprawiają stopę zwrotu danego przedsięwzięcia do poziomu, który staje się interesujący dla inwestorów komercyjnych.Prognoza dochodów miasta, opracowana na lata 2001-2015 obejmuje zarówno dochody miasta, gminy, jak i powiatu.Dla roku 2001 prognozę dochodów budżetu miasta sporządzono w oparciu o analizę planowanych:l dochodów własnych (podatki i opłaty lokalne oraz pobierane przez urzędy skarbowe, jak również zakładane dochody z mienia),l transferów z budżetu państwa (udział w podatkach centralnych oraz subwencje i dotacje) skonfrontowanych z wykonaniem dochodów w poszczególnych źródłach ich powstawania w latach 1998, 1999 oraz 2000 r. Dla lat 2001-2005 przyjęto roczny wzrost dochodów w stosunku do roku poprzedniego w przedziale 1,7-1,8%. W okresie 2006-2015 założono 1,5-proc. roczny wzrost dochodów w stosunku do roku poprzedniego.
JADWIGA BARCENTEWICz Autorka jest Dyrektorem Wydziału Rozwoju Urzędu Miasta Krakowa