Starzenie się społeczeństwa to duża zmiana dla sprzedawców

Osoby młodsze kupują średnio 15–20 proc. mniej produktów niż starsze, ale wydają za to na swój koszyk zakupowy 15–20 proc. więcej – wynika z analizy Grupy Blix. Oznacza to ogromne wyzwania nie tylko dla sklepów spożywczych, ale całego handlu detalicznego. Choćby w zakresie udogodnień technologicznych, które już są wdrażane.

Analitycy Grupy Blix wskazują również, że w zakresie różnic w zwyczajach zakupowych pomiędzy generacjami widać coraz większy rozdźwięk. Młodsze osoby chociażby częściej kupują dania gotowe i produkty przetworzone, a starsi z kolei więcej produktów dopiero do przygotowania posiłków. W efekcie mniej wydają właśnie starsi konsumenci, choć w sklepach bywają częściej. – Wynika to też z tego, że tego typu konsumenci dużo częściej od młodszych osób kupują towary w promocjach lub w cenach regularnych, ale tych z niższej półki cenowej – mówi Krzysztof Łuczak, główny ekonomista Grupy Blix. – Czasem nawet 80 proc. koszyka składa się z towarów kupionych w promocjach. Przy czym u młodych osób jest to średnio ok. 10–20 proc. – dodaje.

Sklepy widzą zmiany

Dla firm handlowych rosnąca grupa najstarszych konsumentów oznacza zatem wiele wyzwań. Zyskają na tym sieci handlowe, które najbardziej stawiają na marki własne, które można oferować w dużo lepszych cenach niż pozostały asortyment. – Tego typu produktów najczęściej będą szukać właśnie seniorzy. Oczywiście wiele też zależy od tego, jak takie towary zostaną do ich potrzeb dostosowane, ale w sporej większości nie powinno być z tym problemu. Byle tylko odpowiednio wcześnie to zrobić, żeby przyzwyczaić do tego konsumentów – mówi Krzysztof Łuczak.

To jednak trend, który będzie oddziaływał na inne sektory rynku handlowego. – Starzenie się społeczeństwa może ponadto wpłynąć na wzrost popytu na produkty związane z rekreacją i zdrowym trybem życia, a nowoczesna oferta handlowa powinna być konstruowana z uwzględnieniem specyfiki tej grupy społeczeństwa – mówi Krzysztof Kuźbik, partner w Avallon MBO. – W salonach fizycznych na monitorach dotykowych powinien być zapewniony pełny dostęp do oferty firmy na platformach e-handlu – dodaje.

Zdaniem eksperta przy takim podejściu klient, szczególnie osoba starsza w interakcji ze sprzedawcą, może wybrać dowolny produkt z oferty, a nie tylko ten znajdujący się w danym momencie w sklepie. Taki model jest między innymi zastosowany w sklepach sieci S’portofino, specjalizującej się w sprzedaży marek premium w segmencie sport & fashion. Pozwala to na lepszą edukację klientów i ich stopniowy transfer do kanałów zdalnych.

– Podobną rolę pełnią też aplikacje sprzedażowe i programy lojalnościowe oraz klubowe, które cieszą się niesłabnącą popularnością wśród wszystkich grup wiekowych, gdyż z jednej strony budują przywiązanie do marki handlowej, a z drugiej oferują atrakcyjne benefity dla klientów (obniżki, oferty specjalne, programy punktowe itp.), jak na przykład oferta Żabki, Lidla, Biedronki czy też sieci paliw Shell i Orlen – mówi Krzysztof Kuźbik.

Zakupy po nowemu

– Staramy się, by nasze produkty jak najlepiej odpowiadały na aktualne potrzeby konsumentów, w tym na odmienne preferencje zróżnicowanych grup wiekowych, dlatego na bieżąco weryfikujemy i dostosowujemy ofertę do zmieniających się wśród naszych odbiorców trendów zakupowych. W tym procesie wspierają nas rozwiązania technologiczne z zakresu nowoczesnej analityki Big Data, które uwzględniają wiele parametrów, w tym popularność określonych modeli i typów produktów – mówi Przemysław Lutkiewicz, wiceprezes zarządu LPP. – Niezależnie od tego zauważyć można pewną zmianę w upodobaniach bardziej dojrzałej części społeczeństwa. Kanony mody niegdyś zarezerwowane wyłącznie dla młodszej części odbiorców dziś noszone są przez znacznie szerszą grupę. Konsumenci lubią się ubierać młodzieżowo, wygodnie i ponadczasowo – dodaje.

Firma podkreśla, że dzięki rozwojowi e-commerce oraz skierowaniu sprzedaży w stronę omnichannelu zyskała olbrzymią bazę wiedzy na temat oczekiwań konsumenta i jego nawyków zakupowych.

Największe wyzwania stoją jednak przed sieciami z ofertą spożywczą. – Z naszych obserwacji wynika, że osoby starsze w trakcie zakupów w sklepach sieci Biedronka preferują korzystanie z kas tradycyjnych liniowych, a szczególnie chętnie wybierają te kasy, na których pracują osoby w podobnym przedziale wiekowym – mówi Arkadiusz Mierzwa, dyrektor ds. komunikacji i zrównoważonego rozwoju sieci Biedronka. – Idąc tym tropem, konsekwentnie rośnie liczba pracowników Biedronki w wieku powyżej 55 lat i ich udział w całej strukturze zatrudnienia. Na koniec 2022 roku tylko w sklepach sieci Biedronka (nie licząc biur i magazynów) zatrudnialiśmy ok. 3,5 tys. osób powyżej 55. roku życia, o ponad 500 osób więcej niż przed rokiem – dodaje.

Firma również, podobnie jak inni gracze na rynku, na masową skalę montuje kasy samoobsługowe – ma ich już ponad 12 tys. w 2850 lokalizacjach w całym kraju – ale nie rezygnuje z kas tradycyjnych, które zazwyczaj preferują osoby starsze. – Podobnie jest, jeśli chodzi o naszą kartę lojalnościową Moja Biedronka – udostępniamy ją zarówno w formie elektronicznej dla posiadaczy aplikacji, jak i tradycyjnej, jako breloki, które łatwo można dopiąć do kluczy. Na koniec pierwszego półrocza tego roku Moja Biedronka miała aż 16,8 mln użytkowników w obu formach – mówi Arkadiusz Mierzwa.

Potrzebę zmian widzą wszyscy. – Sklepy lokalne mają wyjątkową pozycję, jeśli chodzi o sprawne reagowanie na zmiany w handlu detalicznym. To od detalisty zależy, jakie udogodnienia będzie oferował w swoim sklepie. To też on decyduje, jak będzie wyglądał asortyment i jaki procent oferty będą stanowić dania gotowe, a jaki półprodukty – mówi z kolei Jan Domański, rzecznik grupy Eurocash, operatora sieci franczyzowych Lewiatam, Groszek czy ABC. – Właściciele i pracownicy sklepów doskonale znają swoich klientów i dostosowują pod ich oczekiwania swoją działalność. Ze względu na bliskość i dopasowanie do potrzeb lokalnej społeczności są w stanie bardzo elastycznie reagować na wszelkie zmiany – nawet te krótkoterminowe – dodaje.

Cel dla wielu firm to nowe technologie. Wg GUS 39 proc. internautów w wieku 55–64 lata posiada konto w mediach społecznościowych. Biorąc pod uwagę fakt, że starzeć się będą teraz pokolenia obeznane z internetem, social mediami i zakupami w sieci, odsetek ten będzie już tylko rósł.

– Już teraz przedstawiciele pokolenia Silver potrafią spędzić w internecie nawet cztery godziny dziennie i stąd czerpać najwięcej informacji, w tym inspiracji zakupowych. To dla każdego podmiotu świadczącego w internecie usługi coraz bardziej znacząca grupa odbiorców, których potrzeby należy uwzględnić, a niedługo wręcz priorytetyzować w strategii biznesowej – mówi Kacper Skoczylas, szef marketingu produktu _Stores w cyber_Folks.