Giełdy towarowe wkrótce pod nadzorem KPWiG
Działające niemal w każdym większym mieście giełdy towarowe zostaną prawdopodobnie w 2000 r.poddane nadzorowi KPWiG. Większość z nich nie działa w wymaganej formie spółek akcyjnych i niespełnia nawet podstawowych wymagań, dotyczących minimalnego kapitału własnego, zawartychw zaakceptowanym ostatnio przez KERM projekcie ustawy o giełdach towarowych.
Nowe regulacje zaczną obowiązywać dopiero w przyszłym roku, sam projekt świadczy jednak o tym, iż rynek towarowy i terminowy nie będzie funkcjonował tak jak obecnie. Według Jacka Tomaszewskiego, dyrektora działu notowań Warszawskiej Giełdy Towarowej, wejście w życie nowej ustawy zwiększy wiarygodność instytucji, działających na tym rodzaju giełd, chociaż obecna swoboda działania niewątpliwie stymuluje rozwój WGT. Zastrzeżenia budzą jednak sposób naliczania opłat i dokonywania rozliczeń. - Według proponowanej wielkości opłat na rzecz KPWiG, od kontraktu na 10 tys. USD musielibyśmy zapłacić ok. 6 zł, czyli trzy razy więcej, niż pobieramy obecnie od naszych klientów - stwierdził J. Tomaszewski.Dodatkowe koszty związane z obrotem kontaktami terminowymi i opcjami są związane z koniecznością dokonywania rozliczeń poprzez KDPW - i to budzi największe zastrzeżenia przedstawicieli WGT. Obecnie działająca izba rozliczeniowa, jest oparta na 4 członkach rozliczających, którymi są działające na WGT biura maklerskie. ZdaniemJ. Tomaszewskiego, ta koncepcja izby rozliczeniowej jest lepsza, tańsza i bezpieczniejsza, a poza tym bardziej odpowiada specyfice tego rynku.Nie są na razie znane warunki dotyczące biur maklerskich, działających na giełdach towarowych, ale zmuszą one większość obecnie działających przedsiębiorstw do zmiany formy prawnej i podniesienia kapitałów własnych. Wejście giełd towarowych pod jurysdykcję KPWiG umożliwi pośrednictwo na nich biurom maklerskim, które już pośredniczą w transakcjach na rynku regulowanym (GPW, CeTO). Obecnie muszą one uzyskać pozwolenie KPWiG, by móc uczestniczyć w rynku towarowym. Kapitał akcyjny największych pośredników na rynku towarowym to 1-2 mln zł.Ustanowiony przez WGT tytuł maklera giełd terminowych nie będzie przedstawiał po wejściu nowej ustawy żadnej wartości, gdyż jest przewidziany odrębny egzamin dla maklerów, działających na tym rynku przeprowadzany przez KPWiG. Przedstawiciele WGT domagają się okresu przejściowego dla maklerów, którzy złożyli egzamin przed ich własną komisją. Obecnie ok. 50 osób ma ten tytuł, a na parkiecie WGT działa ok. 10. Zainteresowanie kursami i egzaminami jest dość duże, zdaje je ok. 50% kursantów - kilkakrotnie więcej niż w przypadku egzaminów na maklerów papierów wartościowych.Projekt ustawy o giełdach towarowych po raz pierwszy definiuje pojęcie maklerów tzw. locals, na działalności których opiera się funkcjonowanie WGT. Pozwoli to zachować jedyny w Polsce system notowań open outcry, polegający na wykrzykiwaniu ofert przez niezależnych maklerów bezpośrednio na parkiecie. Specyfika tego rynku wymusza na ustawodawcy szczególne podejście, ponieważ istnieje on już 10 lat, regulacje muszą się w pewnym stopniu dostosować do dotychczasowych rozwiązań.
ADAM ŁAGANOWSKI
