Fitch: Eskalacja napięć politycznych w Polsce zwiększyła ryzyko dla skuteczności rządu

Eskalacja napięć politycznych w Polsce zwiększyła ryzyko dla skuteczności rządu, co może skomplikować wysiłki na rzecz konsolidacji fiskalnej, opóźnić otrzymanie funduszy unijnych i negatywnie wpłynąć na nastroje rynkowe, zwłaszcza jeśli podważy to stabilność i funkcjonowanie kluczowych instytucji - ocenia agencja ratingowa Fitch.

Publikacja: 05.02.2024 15:41

Fitch: Eskalacja napięć politycznych w Polsce zwiększyła ryzyko dla skuteczności rządu

Foto: Adobe Stock

"Od czasu powrotu premiera Donalda Tuska na urząd w grudniu ubiegłego roku doszło do szeregu starć między nowym rządem koalicyjnym a opozycyjną partią Prawo i Sprawiedliwość (PiS) i jej sojusznikami, w tym prezydentem Andrzejem Dudą. Punkty zapalne obejmowały reformę polskich mediów państwowych, aresztowanie dwóch posłów PiS, którzy zostali następnie ułaskawieni przez prezydenta oraz odwołanie szefa Prokuratury Krajowej" - napisała w raporcie agencja.

"Fitch przewidywał, że przekazanie władzy po ośmiu latach rządów PiS przyniesie wyzwania, gdy 10 listopada 2023 r. potwierdziliśmy rating suwerenny Polski na poziomie "A-" ze stabilną perspektywą, zwracając uwagę na ryzyko, że napięcia między instytucjami państwowymi mogą utrudnić skuteczność rządzenia nowej administracji. Jednak poziom i częstotliwość konfrontacji przekroczyły nasze oczekiwania i zaczynają wpływać na wdrażanie polityki" - dodała.

Czytaj więcej

Rok stagnacji w polskiej gospodarce

Zdaniem Fitch, w najbliższym czasie napięcia polityczne prawdopodobnie pozostaną na podwyższonym poziomie, co może doprowadzić do ponownych wyborów, choć scenariusz ten - zdaniem agencji - jest mało prawdopodobny.

"Uważamy, że taki scenariusz jest mało prawdopodobny i nie spodziewamy się istotnie odmiennego wyniku, ale kolejna kampania wyborcza jeszcze bardziej skomplikowałaby perspektywy konsolidacji fiskalnej i opóźniłaby postępy w osiąganiu kamieni milowych niezbędnych do wypłaty środków z unijnego Funduszu Odbudowy i Odporności (RRF)" - napisano w raporcie.

"Przedłużające się napięcia mogą również zaważyć na nastrojach rynkowych, które od grudnia były odporne na wydarzenia polityczne" - dodano.

Jak wskazują autorzy raportu, ryzyko polityczne może skomplikować wysiłki rządu na rzecz konsolidacji fiskalnej w Polsce.

"W ostatnich latach sytuacja fiskalna Polski uległa osłabieniu i choć nowy rząd zobowiązał się do zmniejszenia deficytu, jest on zaangażowany w dodatkowe wydatki na obronę i cele społeczne i nie określił średnioterminowych priorytetów fiskalnych. Biorąc pod uwagę istniejącą sztywność wydatków, Fitch zakłada, że konsolidacja będzie umiarkowana" - napisano.

"Nasze prognozy bazowe przewidują, że dług sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB będzie stopniowo wzrastał do około 55 proc. do 2025 r. z 49,3 proc. na koniec 2022 r., co jest zasadniczo zgodne z medianą kategorii 'A'" - dodano.

Agencja zauważa, że ubiegłoroczne, mocniejsze niż oczekiwano, przedwyborcze obniżki stóp procentowych zwiększyły niepewność co do tempa luzowania polityki pieniężnej przez Narodowy Bank Polski oraz interakcji polityki fiskalnej i pieniężnej w celu wsparcia wysiłków na rzecz osiągnięcia celu inflacyjnego.

"Tusk był bardzo krytyczny wobec prezesa NBP podczas kampanii wyborczej, a próby nowego rządu zmuszenia go do stawienia się przed specjalnym trybunałem (co może pociągnąć za sobą jego zawieszenie) dodatkowo podsyciły debatę publiczną na temat niezależności NBP. Wiarygodność instytucji i wyniki polityki są ważnymi czynnikami w analizie suwerenności przeprowadzanej przez agencję Fitch" - napisano.

W ocenie Fitch, choć powrót do władzy nastawionego prounijnie Donalda Tuska poprawił perspektywy dla wypłaty środków z Krajowego Planu Odbudowy, to podwyższone napięcia polityczne zwiększają ryzyko opóźnień w wypłatach środków.

"Powrót do władzy prounijnego Donalda Tuska, który pełnił funkcję przewodniczącego Rady Europejskiej w latach 2014-2019, poprawił perspektywy wypłat w ramach RRF. Polska złożyła swój pierwszy wniosek o płatność w ramach RRF w związku z początkową wypłatą dotacji w wysokości 5,2 mld EUR, która może nastąpić w I kw. 2024 r. Jednak, jak zauważyliśmy w naszym listopadowym przeglądzie, postępy w przeglądach RRF stanowią kluczowe testy polityczne, a podwyższone napięcia polityczne zwiększają ryzyko opóźnień w kolejnych wypłatach" - napisano.

Gospodarka krajowa
Bilans płatniczy i handel zagraniczny gorsze w marcu
Gospodarka krajowa
Niemal 40 mld zł deficytu w budżecie. Wpływy z VAT na minusie
Gospodarka krajowa
Jakub Borowski, Credit Agricole Bank Polska: RPP zacznie myśleć o podwyżce stóp
Gospodarka krajowa
Kwiecień stanowił preludium silnego wzrostu inflacji
Gospodarka krajowa
Polski eksport słabnie. Kurczy się sprzedaż do Niemiec
Gospodarka krajowa
Polska gospodarka przyspiesza, ale niezbyt żwawo. GUS podał najnowsze dane o PKB