W I połowie lipca zaplanowane jest wejście w życie nowej ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (DzU z 2018 r., poz. 723), która stanowi implementację do polskiego porządku prawnego tzw. IV dyrektywy AML. Planowane normy zawierają katalog instrumentów pozwalających na walkę z nielegalnymi przepływami kapitału. Jednocześnie nakładają one szereg nowych obowiązków na grupę tzw. instytucji obowiązanych.
Pośród podmiotów zobowiązanych do wdrożenia nowych rozwiązań znalazły się instytucje z sektora finansowego, m.in. banki, SKOK, firmy inwestycyjne, domy maklerskie oraz fundusze inwestycyjne. Dodatkowo nowa regulacja prawna przewiduje wdrożenie procedur przeciwdziałania praniu pieniędzy także w zakładach ubezpieczeń oraz wśród pośredników ubezpieczeniowych, kantorowców i podmiotów zajmujących się handlem walutami wirtualnymi. Planowe regulacje nie ominą pośredników nieruchomości i operatorów pocztowych, a także podmiotów prowadzących działalność w zakresie gier i zakładów. Nowością jest obniżenie progu transakcji gotówkowych dokonywanych przez fundacje, stowarzyszenia oraz przedsiębiorców do kwoty 10 000 euro (w ramach pojedynczej operacji lub kilku operacji wyglądających na powiązane ze sobą), która kwalifikuje je do grupy instytucji obowiązanych w ramach nowej ustawy.
Jednym z nowych obowiązków jest opracowanie i wdrożenie procedury anonimowego zgłaszania rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń norm z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
Obligatoryjne wprowadzenie systemu whistleblowingowego klasyfikowane jest jako jedno z narzędzi do walki z nieprawidłowościami. Stanowi ono jedno z najbardziej efektywnych rozwiązań do wykrywania i przeciwdziałania nadużyciom. Zgodnie z „Report to the Nations 2018" przygotowanym przez ACFE (Association of Certified Fraud Examiners) to właśnie whistleblowerzy są głównym źródłem informacji o nieprawidłowościach w sektorze prywatnym.
Ustawa bezpośrednio wskazuje elementy istotne w systemie zgłaszania naruszeń – jej zakres podmiotowy (kto jest uprawniony do korzystania z systemu), zakres przedmiotowy (co można zgłosić), aspekt proceduralny (sposób zgłaszania i procedowania), aspekt temporalny (czasowy), a także podstawowe zasady funkcjonowania whistleblowingu w instytucjach obowiązanych.
