Wyniki unijnego szczytu wprawiły rynki w euforię.

Łagodniejsze warunki pomocy dla Hiszpanii i zgoda na zakupy długu przez ESM i EFSF windują giełdowe indeksy.

Po 14 godzinach twardych negocjacji przywódcom państw strefy euro udało się w piątek rano osiągnąć w Brukseli kompromis, który spodobał się rynkom. Piątkowa sesja w Europie minęła więc pod znakiem dużych wzrostów. Mediolański indeks FTSE?MIB rósł w ciągu dnia o niemal 7 proc., a hiszpański Ibex 35 o prawie 6 proc. Euro umocniło się o 1,3 proc. wobec dolara (do 1,27 USD za EUR). Zyskiwał też złoty. Po południu płacono za euro 4,22 zł. Rentowność hiszpańskich obligacji dziesięcioletnich spadła do 6,55 proc., a włoskich do 5,78 proc. – Wreszcie unijny szczyt, który nie zawiódł – mówi Nicholas Doisy, analityk Cheveureux Credit Agricole. Czy rzeczywiście są jednak powody do radości?

Kapitulacja Berlina

Brukselski szczyt został powszechnie odebrany jako zwycięstwo premiera Włoch Mario Montiego i szefa hiszpańskiego rządu Mariano Rajoya nad niemiecką kanclerz Angelą Merkel. Uzgodniono, że hiszpańskie banki będą mogły otrzymać wsparcie z unijnych mechanizmów pomocowych: najpierw pośrednio z Europejskiego Funduszu Stabilności Finansowej (EFSF), potem bezpośrednio z Europejskiego Mechanizmu Stabilizacyjnego (ESM). Ustalono również, że prywatni wierzyciele ratowanych banków nie będą traktowani w przypadku restrukturyzacji ich długu gorzej niż unijne mechanizmy ratunkowe. Europejski Bank Centralny dostał natomiast zadanie stworzenia do  końca roku centralnego mechanizmu nadzoru nad bankami strefy euro. Położono więc fundamenty pod unię bankową.

Unijni przywódcy zgodzili się, by ESM i EFSF mogły skupować z rynku dług państw, które wykażą determinację w naprawianiu finansów publicznych. Zgodzono się również na minipakiet stymulacyjny dla gospodarki strefy euro warto 120 mld euro (z czego 110 mld euro przypada jednak na niewykorzystane fundusze unijne i pożyczki Europejskiego Banku Inwestycyjnego).

– Europejscy przywódcy zdołali przerwać toksyczne połączenie między bankami a finansami publicznymi. Działania wykonane dla Hiszpanii oceniamy bardzo pozytywnie, choć nie likwidują one np. problemu rosnącego odsetka złych długów w portfelach hiszpańskich banków. To powinno obniżyć rentowności hiszpańskich obligacji w krótkim i średnim terminie – uważa Kathleen Brooks, główna analityczka firmy Forex. com.

Diabeł tkwi w szczegółach

Analitycy widzą jednak również wiele słabości w rozwiązaniach przyjętych w Brukseli.

– EFSF?i ESM będą miały łącznie 500 mld euro, a zadłużenie Hiszpanii i Włoch sięga 2,4 bln euro. To powinno ograniczyć rynkowy entuzjazm – dodaje Brooks.

Od sumy 500 mld euro, którymi mają w przyszłości dysponować EFSF i ESM, należy odliczyć choćby do 100 mld euro pomocy dla hiszpańskich banków. Dużą część sumy, która posłuży do zakupu obligacji gwarantują Włochy i Hiszpania, czyli państwa mocno narażone na presję rynków. Ponadto mechanizm pomocy dla hiszpańskich banków jest niepotrzebnie skomplikowany. Początkowo mają one otrzymywać wsparcie z EFSF za pośrednictwem państwa, dopiero później, gdy EBC stworzy mechanizm nadzoru bankowego dla strefy euro, będą mogły brać pieniądze bezpośrednio z ESM.

– Moc przerobowa mechanizmów pomocowych potrzebna do zakupu hiszpańskiego i włoskiego długu będzie dosyć ograniczona i nawet przy użyciu lewara nie zmieni nastrojów na rynkach. EBC pozostaje jedyną instytucją mogącą wiarygodnie powstrzymać spadek zaufania do Hiszpanii i Włoch – mówi Nicholas Spiro, szef Spiro Sovereign Strategy.

[email protected]