W raportach ESG jest wiele do nadrobienia

Mimo pewnego postępu polskie firmy mają cały czas sporo do nadrobienia w zarządzaniu. Najwięcej wyzwań stoi przed przemysłem energochłonnym.

Publikacja: 26.03.2024 06:00

Nie ma na co czekać. Firmy powinny wziąć się za transformację energetyczną.

Nie ma na co czekać. Firmy powinny wziąć się za transformację energetyczną.

Foto: Fot. AdobeStock

Z badania „Dekarbonizacja firmy – konkurencyjność klimatyczna 2.0”, w którym przeanalizowano raportowanie środowiskowe (ESG) firm z branż bankowej, motoryzacyjnej, spożywczej, kosmetycznej, detalicznej, IT i przemysłowej, wynika, że największy problem istnieje w tej ostatniej branży. Na uwagę i docenienie zasługuje – zdaniem autorów – postęp w branżach finansowej, detalicznej i IT.

Lista zaniechań

Jak mówi Łukasz Dobrowolski, jeden z autorów raportu, z doświadczenia w pracy z polskim rynkiem wynika, że zdecydowana większość firm jest na pierwszym i drugim poziomie zaawansowania spośród czterech. Dwa pierwsze dotyczą edukacji i mierzalności swojego śladu węglowego. – Prowadzimy pojedyncze dyskusje i projekty z firmami, które zaczynają operować na poziomie trzecim (plany dekarbonizacyjne – red.), ale żadna nie plasuje się na poziomie czwartym (wyznaczenie celów zeroemisyjnych) – twierdzi. Jednym z największych problemów jest najwyższy w Europie ślad węglowy sektora energetycznego, z transformacją zakładającą najdłuższy na kontynencie okres wykorzystywania węgla jako źródła energii (bez realnych, technicznych możliwości przyspieszenia wyjścia z węgla na okres wcześniejszy lub nieco później). Autorzy stwierdzają także, że w firmach nadal wykorzystywany jest na szeroką skalę węgiel na potrzeby własnych elektrociepłowni zakładowych lub ciepła procesowego, szczególnie w sektorach energochłonnych, na przykład chemicznym. Relatywnie niewielka jest (choć w ostatnim czasie rosnąca) skala bezpośrednich inwestycji we własne odnawialne źródła energii przez firmy.

Kto lepiej raportuje?

Autorzy raportu podkreślają, że w branżach przemysłowych, w szczególności w podziale na firmy produkujące cement, chemikalia i szkło, można zaobserwować przepaść między spółkami międzynarodowymi i polskimi. „Polskie firmy przemysłowe są na samym początku drogi, tymczasem międzynarodowe pokazują, że wdrażanie strategii klimatycznych w przemyśle ciężkim jest możliwe” – czytamy w raporcie.

Zdaniem autorów należy podkreślić, że wysokoemisyjny model biznesu tym bardziej zobowiązuje firmy do aktywnego zarządzania wpływem klimatycznym i planowania działań w krótkim, średnim i długim okresie. – Naszym zdaniem ze względu na charakter produktów tych branż są one szczególnie wrażliwe na utratę konkurencyjności, a obecna strategia wygląda bardziej na wypieranie dużego wyzwania stojącego przed tymi firmami zamiast aktywnego mierzenia się z nim – uważa Dobrowolski.

Analizując zaangażowanie największych zagranicznych firm z branży cementu, chemicznej i szklarskiej, autorzy raportu wskazują, że w polskich przedsiębiorstwach brak zaangażowania w inicjatywę liczenie śladu węglowego. „Wyjątki to Ciech, Selena FM i Synthos. Dodatkowo Synthos za 2021 r., a Ciech za 2022 r. uzyskują coraz wyższe oceny raportowania środowiskowego. Nawet to jest jednak bardzo dalekie od międzynarodowych standardów ustanowionych przez największe firmy z branży” – napisano w analizie.

Na drugim biegunie są firmy z branży IT. „Za 2022 r. w raportach niefinansowych bardzo dobrze prezentuje się firma CD Projekt, przedstawiając swój ślad węglowy. Firma raportowała też wpływ na środowisko, ale dane nie są publiczne. Podobnie jest w przypadku Asseco Poland oraz Comarchu” – czytamy.

Z rozmów i projektów, które Fundacja Climate Strategies Poland prowadzi z firmami sektora małych i średnich przedsiębiorstw, wyłania się obraz wskazujący zwiększającą się presję na raportowanie emisyjności firm funkcjonujących w międzynarodowych łańcuchach dostaw, zwłaszcza w takich branżach jak motoryzacyjna, budowlana, dóbr konsumenckich (np. AGD) czy wśród dużych sprzedawców detalicznych. Są to firmy, które głównie eksportują, a 76 proc. polskiego eksportu towarów trafia do Unii Europejskiej, w tym 28 proc. do Niemiec.

ESG
Jak zasady ESG wpłyną na bezpieczeństwo inwestycji?
ESG
WIG-ESG umiera po cichu. Co dalej?
ESG
Zimny prysznic dla zwolenników ESG
ESG
Firmy przygniecione legislacyjnymi zmianami
ESG
Raportowanie niefinansowe. Jak radzą sobie spółki?
ESG
Politykom powinno zależeć na rynku kapitałowym