Zimny prysznic dla zwolenników ESG

Globalne inwestycje w zielone aktywa rosną. Polska jest na początku tej drogi, czego dowodem jest likwidacja WIG-ESG. Ale winna jest też metodologia indeksu – twierdzi rynek.

Publikowany od 3 września 2019 r. WIG-ESG w drugiej połowie czerwca zniknie z notowań. Powodem jest brak zainteresowania rynkowego. Giełda Papierów Wartościowych deklaruje, że to nie koniec tego typu produktów i że trwają prace nad dostarczeniem rozwiązań, które nie tylko wspierają zrównoważony rozwój, ale także odpowiadają na specyficzne potrzeby naszego rynku.

– Ważnym elementem tych działań jest budowa repozytorium danych ESG Data Hub, którego zadaniem będzie agregowanie, weryfikowanie i udostępnianie danych związanych z ESG zebranych od spółek – zapowiada Giełda. Docelowo ESG Data Hub ma się stać swego rodzaju centrum informacyjnym, oferującym kompleksową bazę danych niezbędnych do tworzenia precyzyjnych i wiarygodnych indeksów ESG. Szczegóły na razie nie są znane.

Polska na początku drogi

Na krajowym rynku produkty oparte wyłącznie na kryteriach ESG są mało popularne. W efekcie TFI tworzą relatywnie niewiele nowych funduszy o takim profilu.

– W praktyce zastosowanie ESG opiera się najczęściej na wykluczaniu z uniwersum inwestycyjnego tych spółek, które nie spełniają odpowiednich kryteriów, np. podmiotów wytwarzających kontrowersyjne produkty (takie jak wyroby tytoniowe, niektóre rodzaje broni), naruszających normy społeczne lub zasady ładu korporacyjnego oraz spółek przyczyniających się w istotnym stopniu do emisji gazów cieplarnianych i nierealizujących inicjatyw na rzecz ich redukcji – mówi Marta Pokutycka-Mądrala, rzeczniczka Nationale-Nederlanden. Dodaje, że w tym podejściu wykorzystuje się jednak nadal klasyczne indeksy jako benchmarki, ograniczając jednocześnie spektrum inwestycyjne danego funduszu.

38 proc.

urósł od początku publikacji (3 września 2019 r.) WIG-ESG, podczas gdy WIG zyskał w tym okresie 48 proc. Kilka dni temu WIG-ESG ustanowił maksimum, przekraczając poziom 13,8 tys. pkt.

Wtóruje jej Marta Jedlińska, dyrektorka departamentu CSR i zrównoważonych finansów w Banku BNP Paribas. – Przede wszystkim należałoby odpowiedzieć na pytanie, do kogo był skierowany WIG -ESG i jak bardzo zaawansowane są spółki go tworzące, jeśli chodzi o kwestie związane z wdrażaniem strategii zrównoważonego rozwoju i zarządzaniem tym kwestiami w przedsiębiorstwach – mówi. Dodaje, że ocena, na ile działalność przedsiębiorstw jest zrównoważona, jest wyzwaniem tym większym, że dotyczy nie tylko kwestii klimatycznych, ale też społecznych i związanych z zarządzaniem. A w przypadku społecznych brak jest dokładnych kryteriów oceny.

60 spółek

wchodzi obecnie w skład WIG-ESG. W dużej mierze to firmy z WIG20 i mWIG40. Aktualnie największy udział w portfelu WIG-ESG mają PKO BP, Orlen, PZU, Pekao, LPP, Allegro, Santander BP, Dino oraz KGHM.

– Nie bez znaczenia są też zapewne konkretne preferencje inwestycyjne, jeśli chodzi o oczekiwanie inwestorów co do produktów ESG, ale też ich stopień rozumienia, jaką wartość faktycznie tworzą takie produkty w kontekście oczekiwania na przykład szybkiego zwrotu z inwestycji – podsumowuje Jedlińska.

Obecnie w skład WIG-ESG wchodzi 60 spółek. W dużej mierze to największe i średnie firmy, czyli podmioty z WIG20 i mWIG40.

Globalny zielony zwrot

Transformacja energetyczna i dążenie do wypełnienia unijnych celów klimatycznych sprawiają, że ESG staje się nieodłączną częścią biznesu. Z jednej strony jest to wymuszone ambitnymi regulacjami prawnymi (np. dyrektywa CSRD, która docelowo obejmie 50 tys. firm w UE, w tym ponad 3 tys. z Polski), ale również oczekiwaniem rynku. Firmy prowadzące biznes w sposób zrównoważony mają lepszy wizerunek i korzystniejsze warunki od kontrahentów oraz instytucji finansowych. To wymierne korzyści finansowe, które przekładają się na wyższą wycenę, wynikającą też pośrednio z niższej premii za ryzyko.

To wszystko sprawia, że wartość globalnych aktywów ESG systematycznie rośnie i wraz z wdrażaniem nowych przepisów powinno być coraz łatwiej odróżnić firmy, które rzeczywiście działają zgodnie z zasadami ESG, od tych, które „zielone” są tylko w teorii.

Dane niefinansowe zaczynają być dla inwestorów równie ważne, jak informacje znajdujące się w tradycyjnych raportach finansowych. 78 proc. inwestorów uważa, że przedsiębiorstwa powinny rozwijać obszary związane z ESG nawet kosztem krótkoterminowych zysków – wynika z badania EY Global Corporate Reporting Survey.