Transfer akcji to już codzienność

Publikacja: 04.11.2004 07:31

Na GPW notowane są już dwie zagraniczne spółki - Bank Austria Creditanstalt (BACA) i węgierski BorsodChem. W ich ślady idą kolejne firmy, które chcą być notowane nie tylko na swoich macierzystych giełdach, ale także w Warszawie. Podwójne notowanie (dual listing) wymagało stworzenia przez KDPW systemu przenoszenia (transferu) akcji między poszczególnymi rynkami.

Podwójne notowanie oznacza, że możliwe jest kupno akcji na jednej giełdzie i ich sprzedaż na drugiej. Warunkiem dokonania takiej operacji jest jednak uprzednie przeniesienie papierów między krajami. Jest to możliwe dzięki współpracy instytucji depozytowo-rozliczeniowych, polskiego Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych (KDPW) i jego odpowiedników za granicą: austriackiego OeKB (Oesterreichische Kontrollbank AG) i węgierskiego KELER.

Od października 2003 r. do końca września br. transfery akcji BACA do Polski objęły łącznie 3,7 mln walorów, a do Austrii - 1,6 mln. Tymczasem łączny wolumen obrotu papierami banku na GPW wyniósł blisko 4,7 mln szt. W wolnym obrocie na obu rynkach znajdują się 33 mln akcji spółki.

Z punktu widzenia inwestora cała operacja transferu akcji jest prosta - składa on w domu maklerskim odpowiednią dyspozycję. Podstawowym warunkiem jest posiadanie rachunków u brokerów działających na obu rynkach. Jeszcze tego samego dnia papiery powinny znaleźć się na zagranicznym koncie.

Jak wygląda operacja z punktu widzenia instytucji rozliczeniowych? Zarówno w przypadku akcji BACA, jak i węgierskiego BorsodChemu procedury oparte są na tych samych zasadach. Obejmą one też papiery MOL-a po jego wejściu na GPW. KDPW ma konto w macierzystym depozycie danej spółki. Kiedy przykładowo inwestor chce przenieść akcje BACA z Wiednia do Warszawy, OeKB "przesuwa" je na austriackie konto KDPW. Następnie Krajowy Depozyt księguje papiery na koncie działającego w Polsce domu maklerskiego. Na tej podstawie broker dokonuje zapisu na rachunku inwestycyjnym. W odwrotnym przypadku, gdy inwestor chce przenieść akcje BACA z Warszawy do Wiednia, OeKB "zdejmuje" papiery z konta KDPW i rejestruje je na koncie austriackiego uczestnika (czyli któregoś z tamtejszych domów maklerskich albo banków).

Transfer akcji między Warszawą a Wiedniem jest dużo tańszy niż między Warszawą a Budapesztem, co wynika z umów z poszczególnymi depozytami. O ile w przypadku Austrii KDPW pobiera równowartość 5,5 euro, to w przypadku Węgier - 16 euro.

Inwestor, który chciałby kupić akcje BACA w Warszawie i przenieść je do Wiednia, powinien pamiętać o terminach rozliczeń transakcji na GPW. Jeśli nabędzie walory np. w poniedziałek, faktycznie zostaną one zaksięgowane na jego rachunku w czwartek (termin rozliczeń T+3). Tak więc dopiero wtedy możliwe będzie złożenie dyspozycji transferu. Takie same terminy rozliczeń obowiązują w większości krajów europejskich, także w Austrii i na Węgrzech.

Notowanie akcji na dwóch giełdach pociąga za sobą konieczność nie tylko zapewnienia możliwości przenoszenia papierów wartościowych między krajami, ale także stworzenia systemu rozliczeń pieniężnych, np. dywidend. Pierwszy taki przypadek miał już miejsce, kiedy dywidendę wypłacał BACA. Problem polegał na tym, że dywidenda była nominowana nie w złotych, lecz w euro (1,02 euro na akcję). Do takiej sytuacji nie był przystosowany system rozliczeniowy NBP, standardowo wykorzystywany do obsługi wypłat dywidendy. Z tego powodu KDPW skorzystał z pomocy banku komercyjnego (Kredyt Banku). Z technicznego punktu widzenia operacja wyglądała następująco: BACA przeniósł środki z konta w OeKB na rachunek pieniężny prowadzony przez Kredyt Bank na rzecz KDPW. Krajowy Depozyt przelał następnie pieniądze na konta biur maklerskich, a te na rachunki inwestorów - polskich akcjonariuszy BACA. Jak poinformowali nas przedstawiciele KDPW, było to rozwiązanie tymczasowe - do czasu przystosowania systemu rozliczeniowego NBP.

1994

21 października Podpisanie Aktu Założycielskiego Spółki

listopad KDPW S.A. otrzymuje tzw. "non-action letter" z US Securities and

Exchange Commission (SEC), uznający naszą instytucję za spełniającą

warunki bezpiecznego przechowywania aktywów amerykańskich funduszy inwestycyjnych

7 listopada Zarejestrowanie KDPW S.A. jako spółki akcyjnej

1995

marzec Przeprowadzka KDPW S.A. na ul. Jasną

czerwiec Przeprowadzka KDPW S.A. na ul. Chmielną do budynku Aktynu.

16 listopada KDPW S.A. zostaje członkiem Association of National

Numbering Agencies (ANNA)

7 grudnia KDPW S.A. zostaje przyjęty do International Society of

Securities Administrators (ISSA)

1996

czerwiec Ukazuje się pierwszy numer Systemu - Depozytowo

Rozliczeniowego, miesięcznika KDPW S.A.

3 czerwca Rozpoczęcie procesu dematerializacji Powszechnych

Świadectw Udziałowych

1 lipca Początek oznaczania kodem ISIN wszystkich papierów

wartościowych złożonych do KDPW

6 grudnia Rozpoczęcie rozliczania transakcji zawieranych na

regulowanym rynku pozagiełdowym - (Centralna Tabela Ofert)

1997

marzec Przystąpienie KDPW do międzynarodowego systemu elektronicznej wymiany

informacji o kodach ISIN - GIAM (Global ISIN Access Mechanism)

12 maja Rozpoczęcie wymiany PŚU na akcje 15 Narodowych Funduszy Inwestycyjnych

czerwiec Uruchomienie Elektronicznego Systemu Dystrybucji

Informacji - ESDI

sierpień Uchwalenie pierwszych ustaw o reformie systemu emerytalnego

21 sierpnia Uchwalenie nowego prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi z szeroką regulacją na temat KDPW S.A.

1998

16 stycznia Rozpoczęcie rozliczania oraz zarządzania środkami

wchodzącymi w skład systemu gwarantowania

rozliczeń transakcji zawieranych na rynku

terminowym GPW, powstaje Izba Rozrachunkowa

Instrumentów Pochodnych

kwiecień Wdrożenie nowej zasady przenoszenia praw

z papierów wartościowych

maj Wdrożenie wielostronnej kompensacji zobowiązań

i należności uczestników dla transakcji zawieranych

na rynku giełdowym i pozagiełdowym

15 września KDPW S.A. zostaje afiliowanym członkiem International Organisation of

Securities Commissions (IOSCO)

9 października Utworzenie CEECSDA - (Central and Eastern European Central Securities

Depositories and Clearing Houses Association), KDPW S.A. jest jednym

z członków założycieli

1999

styczeń Zmiany w akcjonariacie KDPW S.A. - nowym

akcjonariuszem zostaje Narodowy Bank Polski

Uruchomienie systemu pożyczek papierów

wartościowych

Rozpoczęcie administrowania przez KDPW

Funduszem Gwarancyjnym oraz obsługi wypłat transferowych na potrzeby systemu zabezpieczenia społecznego

26 lipca Przeniesienie rozliczeń pieniężnych do

Departamentu Systemu Płatniczego

Narodowego Banku Polskiego

31 sierpnia Obsługa pierwszych wypłat transferowych pomiędzy

Otwartymi Funduszami Emerytalnymi

7 listopada Obchody 5-lecia KDPW S.A. na Zamku Królewskim w Warszawie

2000

17 marca Wręczenie GALEONÓW nagród KDPW S.A. za

rzetelność rozliczeń i kreatywność, nagrody

otrzymali: BM Banku Śląskiego S.A. oraz CDM Banku

PeKaO S.A.

31 maja Organizacja przez KDPW S.A. pierwszej

międzynarodowej Konferencji -

Innowacje na Światowych Rynkach Finansowych

czerwiec Przeniesienie siedziby KDPW S.A. do budynku

Centrum Giełdowego przy ulicy Książęcej 4

1-2 czerwca KDPW S.A. jest gospodarzem Walnego

Zg Światowych Rynkach Finansowych, GALEONY

trafiają do CDM PeKaO S.A. oraz Rady Banków

Depozytariuszy przy ZBP

9 lipca Uruchomienie 3 sesji rozliczeniowych

3 września Uruchomienie 5 sesji rozliczeniowych

23 listopada Przyjęcie do KDPW S.A. papierów wartościowych

pierwszego zagranicznego Emitenta - obligacji

Europejskiego Banku Inwestycyjnego

3 grudnia Uruchomienie 7 sesji rozliczeniowych

2002

4 lutego Wprowadzenie rozliczeń transakcji repo oraz

sell / buy back.

19 - 20 lutego KDPW S.A. współorganizatorem Euromoney Bond Investors

Congress w Londynie

2 kwietnia Rozszerzenie katalogu pożyczek papierów

wartościowych o pożyczki bez pośrednictwa KDPW

i bez zabezpieczenia

3 czerwca Przeniesienie obsługi wszystkich rozliczeń

pieniężnych operacji na papierach wartościowych

do Departamentu Systemu Pieniężnego

Narodowego Banku Polskiego

6 czerwca Wejście w życie nowej wizualizacji KDPW, zmiana

Logotypu

1 sierpnia Uruchomienie systemu RTGS (Real Time Gross

Settlement) oraz rozliczeń z limitem tolerancji

17 - 18 września III edycja Konferencji Innowacje na Światowych

Rynkach Finansowych, GALEONY przyznane

zostają DM Polonia Net S.A. i Centralnej Tabeli

Ofert S.A.

1 października Rozpoczęcie świadczenia usług rozliczania

transakcji i zarządzania ryzykiem kredytowym na

giełdowym rynku energii elektrycznej

2003

18 - 19 lutego KDPW S.A. po raz kolejny promuje polski rynek obligacji skarbowych na Euromoney Bond Investors Congress w Londynie

24 lutego KDPW S.A. otrzymuje tytuł Przyjaciela i Mecenasa

Biblioteki Narodowej

22 - 23 maja Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Association of National Numbering Agencie (ANNA) w Warszawie - KDPW S.A. jest jego gospodarzem

6 sierpnia Rozpoczęcie obsługi rozliczeń transakcji i obsługa

świadczeń pieniężnych instrumentów

denominowanych i rozliczanych w walutach obcych

22 września Rozpoczęcie rozliczania nowego instrumentu -

opcji europejskich na indeks WIG 20.

30 września-

-1 października IV edycja Konferencji Innowacje na Światowych

Rynkach Finansowych, GALEONY otrzymują IDM

Kredyt Banku S.A. i Departament Powierniczy Banku

Pekao S.A.

10 października Przyjęcie do KDPW S.A. akcji Banku Austria

Creditanstalt AG - BACA, pierwszej zagranicznej

spółki notowanej jednocześnie w Warszawie

i Wiedniu. Fakt ten związany był z otwarciem

pierwszego konta depozytowego KDPW

w zagranicznej instytucji depozytowo-rozliczeniowej

- Oesterreichische Kontrollbank (OeKB)

2004

2 stycznia Zmiana algorytmu naliczania wpłat do Funduszu Rozliczeniowego oraz umożliwienie wnoszenie wpłat do Funduszu w postaci skarbowych papierów wartościowych

28 maja Obsługa przez KDPW wypłaty dywidendy akcji BACA. Pierwsza wypłata dywidendy nominowanej w Euro

15-16 czerwca V Konferencja - Innowacje na Światowych Rynkach Finansowych. Galeony dla DM Amerbrokers S.A. i CAIB Financial Advisers Sp. z o. o.

24 września KDPW S.A. gospodarzem obrad EACH - The European Association of Central Counterparty Clearing Houses

4 listopada Konferencja - Warunki dostępu emitentów zagranicznych i międzynarodowych inwestorów do polskiego rynku kapitałowego

7 listopada X rocznica istnienia KDPW S.A.

Gospodarka
Sztuczna inteligencja nie ma dziś potencjału rewolucyjnego
Gospodarka
Ludwik Sobolewski rusza z funduszem odbudowy Ukrainy
Gospodarka
„W 2024 r. surowce podrożeją. Zwyżki napędzi ropa”
Gospodarka
Szef Fitch Ratings: zmiana rządu nie pociągnie w górę ratingu Polski
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO
Gospodarka
Czy i kiedy RPP wróci do obniżek stóp?
Gospodarka
Złe i dobre wieści przed COP 28