W środę GUS przedstawił dane dotyczące struktury wzrostu gospodarki w III kwartale. Potwierdził przy tym, że produkt krajowy brutto powiększył się w tym okresie o 2,5 proc. rok do roku. To najsłabszy wynik od trzech lat. W II kwartale wzrost PKB wyniósł 3,1 proc. rok do roku, a w III kwartale 2015 r. aż 3,7 proc.
Główną przyczyną spowolnienia wzrostu PKB jest załamanie w inwestycjach. Nakłady brutto na środki trwałe zmniejszyły się w III kwartale już trzeci raz z rzędu, tym razem o 7,7 proc. rok do roku, po zniżce o 5 proc. w II kwartale. Tak głęboki spadek inwestycji ostatnio w Polsce odnotowano w I kwartale 2010 r.
Załamanie w inwestycjach odjęło od rocznego tempa wzrostu PKB w III kwartale 1,4 pkt proc., w porównaniu do 0,9 pkt proc. w II kwartale i 0,3 pkt proc. w I kwartale. Co więcej, w III kwartale negatywnie na wzrost gospodarki wpływały też wyniki handlu. Saldo obrotów z zagranicą odjęło od dynamiki PKB 0,3 pkt proc., podczas gdy w II kwartale dodało aż 1 pkt proc. To wynik wyraźnego wyhamowania wzrostu eksportu (do 6,8 proc. rok do roku, po 11,4 proc. w poprzednim kwartale) i mniejszego spadku tempa wzrostu importu (do 7,8 proc. rok do roku, po 10 proc. w II kwartale).
Jedynym motorem wzrostu polskiej gospodarki jest obecnie krajowy popyt konsumpcyjny. Wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych zwiększyły się w III kwartale o 3,9 proc. rok do roku, po zwyżce o 3,3 proc. w II kwartale. Tak szybko nie rosły od I kwartału 2009 r. Konsumpcję gospodarstw domowych napędza bardzo dobra koniunktura na rynku pracy oraz program 500+, dodatkowo zwiększający dochody rodzin. W efekcie wzrost konsumpcji dodał do rocznej dynamiki PKB w III kwartale aż 2,3 pkt proc. Gdy w kwietniu br. program 500+ wchodził w życie, ekonomiści spodziewali się jednak, że jego wpływ na konsumpcję będzie jeszcze wyraźniejszy.
Zdaniem ekonomistów, bieżący kwartał przyniesie dalsze hamowanie wzrostu gospodarki. Przemawia za tym choćby wysoka baza odniesienia sprzed roku. W IV kwartale ub.r., jak wynika ze zrewidowanych w środę danych GUS, PKB powiększył się aż o 4,6 proc. rok do roku. Pierwsze miesięczne dane za IV kw. br. wskazują m.in., że pogłębia się załamanie w inwestycjach.
