Banki planują w IV kwartale tego roku dalsze zaostrzenie polityki kredytowej dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz w segmencie kredytów mieszkaniowych. W przypadku kredytów konsumpcyjnych zaostrzenie to ma być istotne - wynika z ankiety Narodowego Banku Polskiego w kwartalnym opracowaniu "Sytuacja na rynku kredytowym".

W III kwartale banki zaostrzyły już kryteria udzielania kredytów mieszkaniowych, jednak nie zmieniły istotnie warunków kredytowych. W opinii ankietowanych podmiotów zaostrzenie polityki kredytowej wynikało z przyczyn nieobjętych ankietą, w tym m.in. z realizacji zaleceń Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego oraz zmiany strategii banków. W III kwartale banki zaobserwowały wzrost popytu na kredyty mieszkaniowe (procent netto około 38%). W opinii ankietowanych instytucji do wzrostu popytu przyczyniły się głównie prognozy odnośnie do sytuacji na rynku mieszkaniowym (procent netto 53%), poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych (53%) oraz czynniki nieobjęte ankietą, m.in. poprawą sytuacji makroekonomicznej kraju (98%). Banki nie wskazały czynników, które wpływałyby negatywnie na popyt na kredyty mieszkaniowe.

Co dalej? Na IV kwartał banki przewidują dalsze zaostrzenie polityki kredytowej w segmencie kredytów mieszkaniowych (procent netto około -38%) i spadek popytu (procent netto około 32%). Należy jednak zauważyć, że przewidywania banków odnośnie do kształtowania się popytu na kredyty mieszkaniowe charakteryzują się stosunkowo niską trafnością – zaznacza jednak NBP.

W przypadku kredytów konsumpcyjnych banki w III kwartale zaostrzyły kryteria ich udzielania. Ankietowane banki nieznacznie zaostrzyły również warunki udzielania kredytów: zwiększyły marżę kredytową, a pojedyncze z nich zwiększyły pozaodsetkowe koszty kredytu i skróciły okres kredytowania. W opinii banków do zaostrzenia polityki kredytowej w segmencie kredytów konsumpcyjnych przyczynił się głównie wzrost udziału kredytów zagrożonych w portfelu kredytów konsumpcyjnych, wzrost ryzyka związanego z przewidywaną sytuacją gospodarczą. W III kwartale zgodnie z przewidywaniami banków nieznacznie zwiększył się popyt na kredyty konsumpcyjne. Na IV kwartał banki przewidują istotne zaostrzenie polityki kredytowej oraz dalszy, choć nieznaczny, wzrost popytu na kredyty konsumpcyjne.

Jeśli chodzi o kredyty dla przedsiębiorstw III kwartał upłynął pod znakiem zaostrzenia kryteriów ich udzielania dla małych i średnich firm. Dla dużych polityka kredytowa pozostała praktycznie niezmieniona. Banki, które zaostrzyły politykę kredytową uzasadniały to możliwością pogorszenia się bieżącej lub oczekiwanej sytuacji: banku, największych kredytobiorców i całej gospodarki oraz podniesieniem się ryzyka branży (m.in. produkcja i dystrybucja wyrobów stalowych i agrobiznesu) i wzrostem udziału kredytów zagrożonych. W III kwartale banki uczestniczące w badaniu nie stwierdziły zauważalnej zmiany popytu na kredyty dla przedsiębiorstw. Banki, które odczuły spadek popytu na kredyty dla przedsiębiorstw, uzasadniały go głównie spadkiem zapotrzebowania na finansowanie środków trwałych oraz zapasów i kapitału obrotowego, a także zaostrzeniem kryteriów udzielania kredytów dla przedsiębiorstw. Na IV kwartał przewidują kontynuację zaostrzania polityki kredytowej dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz utrzymanie się dotychczasowego popytu na kredyt dla przedsiębiorstw.