Na warszawskiej giełdzie sezon publikacji raportów okresowych w pełni. Podstawowym źródłem informacji dla inwestorów na temat osiągnięć spółki jest najczęściej rachunek zysków i strat. Można w nim stosunkowo łatwo odnaleźć dane pozwalające na ocenę efektywności spółki.
Analiza pionowa
Analiza pionowa rachunku wyników pozwala określić, które pozycje mają największy wpływ na jego kształt oraz udział których kosztów był najwyższy w przychodach i kosztach ogółem. Pozycją, której inwestorzy zazwyczaj poświęcają najwięcej uwagi, jest wynik netto. Jeśli jest dodatni, oznacza to, że spółka przynosi zysk.
Jak pokazuje praktyka, pozycja ta jest podatna na manipulacje księgowe, co może często prowadzić inwestora do błędnych wniosków co do sytuacji firmy. Dlatego bardziej miarodajnym wskaźnikiem efektywności działalności przedsiębiorstwa jest wynik operacyjny. W przeciwieństwie do wyniku netto nie uwzględnia on zysków i strat nadzwyczajnych, płaconych podatków oraz wyników działalności inwestycyjnej i transakcji finansowych. Liczą się tylko przychody i koszty wynikające z podstawowej działalności spółki.
Porównując zyski z działalności operacyjnej dwóch różnych spółek, można wyciągnąć wnioski dotyczące efektywności ich podstawowej działalności. W takich porównaniach automatycznie wyeliminowany jest wpływ różnic w strukturach kapitału i różnic wynikających z odmiennych sytuacji podatkowych.
Jednym z kluczowych elementów rachunku, od których zależy wynik finansowy, są przychody ze sprzedaży. Dla oceny efektywności biznesu spółki istotne jest porównanie kosztów z przychodami. Wskaźnik udziału kosztów w przychodach oblicza się według wzoru: koszty/przychody. Informuje on, jaki jest udział kosztów w przychodach spółki. Im jest on niższy, tym wyższa jest efektywność firm. Z kolei wielkość zysku w zestawieniu z przychodami ma istotne znaczenie dla oceny rentowności spółki. Podstawowymi miernikami stosowanymi w tego typu analizie rachunku wyników są wskaźniki rentowności.