Rozczarowujący wrzesień

Sprzedaż detaliczna rosła w tempie najniższym o ponad dwóch lat, zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw rośnie, ale też coraz wolniej, podobnie produkcja przemysłowa.

Publikacja: 20.10.2018 05:00

Rozczarowujący wrzesień

Foto: Fotorzepa, Pio Piotr Guzik

Sprzedaż detaliczna wzrosła we wrześniu w ujęciu realnym o 3,6 proc. rok do rok wobec 6,7 proc. w sierpniu – podał w piątek GUS. To wynik mocno poniżej konsensusu prognoz rynkowych wynoszących 6,2 proc. i najniższy odczyt od 2,5 roku.

Ucieczka przed normami

Szczególnie rozczarowująca okazała się sprzedaż samochodów, która spadła aż o 4,3 proc. w porównaniu z wrześniem zeszłego roku. Jeszcze w lipcu i sierpniu notowano w tej kategorii dwucyfrowy wzrost. – Takie wahania były efektem wchodzących w życie 1 września tego roku nowych norm emisji spalin – zauważa Krystian Jaworski, starszy ekonomista Credit Agricole Bank Polska. Inaczej mówiąc, firmy, chcąc unikać dodatkowych obowiązków związanych z nowymi przepisami, latem na gwałt kupowały auta, by ograniczyć zakupy na początku jesieni. – Co ważne, ponowne przyspieszenie wzrostu sprzedaży w branży motoryzacyjnej nie zrealizuje się naszym zdaniem z miesiąca na miesiąc – dodaje Jaworski. Tym samym słabe wyniki w tej kategorii będziemy obserwować jeszcze przez jaki czas.

Wygaszanie euforii konsumenckiej

We wrześniu spadła także sprzedaż detaliczna żywności – o 0,9 proc. rok do roku, co wskazuje, że Polacy już więcej na jedzenie wydawać nie będą. Z kolei sprzedaż odzieży i obuwia wzrosła o 8,9 proc., ale to niewiele w porównaniu z ponad 30-proc. wzrostem we wrześniu 2017 r. – W ubiegłym roku zimny wrzesień zachęcił do dużych zakupów w ramach kolekcji jesiennej, w tym roku było zbyt ciepło, by o tym myśleć – wyjaśnia Piotr Bujak, główny ekonomista PKO BP.

Interesujące są też wyniki w kategorii meble, RTV i AGD. – To swoisty barometr nastrojów konsumenckich, a sprzedaż w tej grupie wzrosła we wrześniu tylko o 2,8 proc. rok do roku wobec 9,1 proc. w sierpniu – komentuje Piotr Piękoś, ekonomista Pekao. – Takie spowolnienie dynamiki może sugerować wygaszanie towarzyszącej nam już dość długo konsumenckiej euforii – dodaje. Ekonomiści podkreślają, że rozczarowujące wyniki wrześniowej sprzedaży detalicznej da się w mniejszym lub większym stopniu wytłumaczyć efektami pogodowymi, statystycznymi czy regulacyjnymi. Ale i tak stanowią pewien sygnał ostrzegawczy nadchodzącego spowolnienia konsumpcji gospodarstw domowych.

– Spadek dynamiki sprzedaży detalicznej wpisuje się w nasz średnioterminowy scenariusz spowolnienia konsumpcji ze względu na wyhamowywanie wzrostu zatrudnienia i w konsekwencji wolniejszy wzrost funduszu płac, co osłabi wsparcie dla siły nabywczej konsumentów – mówi Piękoś.

Słabiej w produkcji

– Odczyty sprzedaży za wakacyjne miesiące były całkiem dobre, a sytuacja finansowa i morale konsumentów pozostają generalnie bardzo wysokie – wskazuje też Grzegorz Ogonek, ekonomista Santander Bank Polska. – Mimo to duże odchylenie wrześniowego wyniku sprzedaży od naszej prognozy osłabia nasze założenie, że konsumpcja prywatna utrzymała około 5-proc. tempo wzrostu w III kwartale – dodaje. Według większości ekonomistów, z którymi rozmawialiśmy, w III kwartale wzrost konsumpcji wyniesie 4,7 proc., a w IV – 4,5 proc.

Konsumpcja to jeden z głównych motorów wzrostu gospodarczego. Spowolnienie jej dynamiki przełoży się też na nieco wolniejszy wzrost PKB. W tym kontekście trzeba dodać, że stosunkowo słabo we wrześniu wypadł także rynek pracy i produkcja przemysłowa. Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło rok do roku o 3,2 proc. wobec 3,4 proc. w sierpniu, a w stosunku miesięcznym nastąpił spadek o 4 tys. etatów. Produkcja sprzedana przemysłu wzrosła zaś o 2,8 proc. po wzroście o 5 proc w sierpniu.

Gospodarka krajowa
Inflacja zmalała wyraźnie poniżej celu NBP
Gospodarka krajowa
Ernest Pytlarczyk, Pekao: Podwyżkę stóp trudno byłoby uzasadnić
Gospodarka krajowa
Zarząd broni prezesa. Mówi o ataku na niezależność banku
Gospodarka krajowa
Wzrost popytu nie strąci inflacji z drogi do celu
Gospodarka krajowa
Zarząd NBP broni Adama Glapińskiego. "To próba złamania niezależności banku"
Gospodarka krajowa
Ogień i woda. Scenariusz PKO BP dla polskiej gospodarki