CFO w obliczu transformacji cyfrowej

Andrzej Wyszomierski Architekt Rozwiązań BI Team Leader APN Promise SA

Publikacja: 21.09.2018 19:00

Andrzej Wyszomierski

Andrzej Wyszomierski

Foto: materiały prasowe

Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat rola CFO w organizacjach zmieniała się. Jaki wpływ na to miała technologia i możliwości, które ze sobą niesie?

Żyjemy w czasach, w których technologia zmienia się w zadziwiającym tempie. Cyfrowa rewolucja rozpędza się coraz szybciej, a łatwo dostępna chmura obliczeniowa, machine learning czy sztuczna inteligencja zmieniają nasz świat.

Z badania przeprowadzonego w 2016 roku przez EY wynika, że ponad połowa CFO zdaje sobie sprawę z konieczności zdobycia nowej wiedzy w obszarze cyfryzacji, nowych technologii czy zaawansowanych analiz danych, a ponad 70 proc. badanych twierdzi, że rola CFO będzie w coraz większym stopniu odpowiadać za etykę podejmowania decyzji, wspierając cele organizacji.

Dlatego też, gdy realizujemy projekty u klientów, widzimy, że coraz częściej do obowiązków CFO, poza sprawami stricte finansowymi, należy także przygotowanie analizy ryzyka biznesowego, reputacyjnego czy trendów, aby na ich podstawie zarząd wypracowywał przewagi konkurencyjne. Często też CFO odpowiada i zarządza relacjami z akcjonariuszami.

Czy wielkość firmy ma znaczenie?

Nie ma znaczenia, czy CFO zarządza małą firmą, czy złożoną z wielu podmiotów grupą kapitałową – musi mieć dostęp do aktualnych i pełnych danych dotyczących organizacji. Raportowanie postępów w czasie rzeczywistym jest często kluczowym punktem, dającym przewagę konkurencyjną niemal w każdej branży. Realizowaliśmy projekt optymalizacji polityki cenowej. Na podstawie zgromadzonych przez klienta danych oraz określonych zmiennych dostępnych na rynku, przygotowaliśmy raport, na podstawie którego zarząd wiedział, kiedy należy podnieść cenę produktu, a kiedy obniżyć ją. Odświeżany automatycznie raport w czytelny sposób pokazywał najważniejsze dla zarządu dane, zakładając utrzymanie przewagi na rynku i płynności finansowej.

Dużo ostatnio mówi się o cyfrowej transformacji – jak wpływa ona na posiadane dane i ich analizę w firmie?

Rozrost danych w cyfrowym świecie, a zwłaszcza ich zmienność i złożoność, powoduje, że CFO nie jest w stanie analizować ich w dotychczasowy sposób. Żyjemy w świecie big data i niezbędne jest wprowadzenie innowacyjności do procesu analizowania informacji. Konieczne jest wykorzystanie możliwości chmury obliczeniowej i idących za nią usług lub rozwiązań typu Business Intelligence. Rozwiązania technologiczne, które oferujemy klientom, pozwalają bez kosztownych inwestycji, czasami nawet w ciągu kilku tygodni zoptymalizować proces biznesowy i w pełni korzystać z tych możliwości.

Cyfrowy świat daje możliwość szybszego zdobywania informacji, jednak niesie ze sobą również konieczność szybkiego ich analizowania i wyciągnięcia wniosków niezbędnych do podejmowania decyzji. Boty odpowiadające na komentarze w social media czy rozmowa z wirtualnym helpdeskiem – nie dziwi to już nikogo, a dzięki tym rozwiązaniom możemy pozyskać zupełnie nowe informacje, pokazujące nasz biznes z innej perspektywie.

Z naszego doświadczenia wynika, że organizacje często gromadzą bardzo dużo danych, ale niestety, udostępniają je jedynie wąskiemu gronu osób. Firmy nie do końca zdają sobie sprawę z potencjału, jaki może tkwić w zgromadzonych danych. Z tego względu w początkowych rozmowach przy każdym projekcie staram się poznać jaki rodzaj danych klient posiada i jakie dodatkowe, cenne informacje można z nich pozyskać dzięki odpowiedniej analizie. Bazowanie tylko na tradycyjnych raportach finansowych powoduje, że pomijane są istotne informacje o całościowym funkcjonowaniu organizacji. Z tej przyczyny CFO zgłaszają się coraz częściej do swoich działów IT z potrzebą wdrożenia nowych narzędzi do gromadzenia i analiz danych. Działy IT z kolei kontaktują się z nami, nie tylko w obszarze stricte technologicznym, ale coraz częściej proszą też o konsulting. Chcą wiedzieć, jak obecnie działa analityka, jakie dane mogą przyczynić się do wypracowania innowacyjności lub przewagi konkurencyjnej w ich firmach.

W ostatnich latach obserwujemy, że coraz więcej swojego czasu CFO poświęcają na dostarczanie zarządowi zaawansowanych analiz danych, również w postaci łatwych do interpretacji raportów. Przykładowo klient z branży produkcyjnej zgłosił się do nas z problemem w zarządzaniu projektami – nie był w stanie w pełni oszacować kosztów i zasobów potrzebnych do realizacji projektów oraz zaraportować ich do zarządu. Miał problemy z harmonogramem dostępności pracowników czy złożeniem w odpowiednim czasie zamówienia na materiały, aby zminimalizować ich czas magazynowania. Poświęciliśmy trzy tygodnie na przeanalizowanie dostępnych danych, a następnie z klientem opracowaliśmy raporty, które automatycznie odświeżały się zaciągając z różnych systemów dane. Teraz na ich podstawie kierownicy projektów w czasie rzeczywistym mogą planować moce produkcyjne, a CFO zawsze ma wiedzę o aktualnym koszcie realizacji.

Czyli przed CFO stoi nowa rola w organizacji?

Technologia niestety powoduje również możliwość szybkiego kopiowania innowacji, a to zmusza do ciągłego poszukiwania i wprowadzania zmian oraz szybkiego szacowania ich rentowności. I właśnie w tym świecie rola CFO staje się coraz ważniejsza, chociażby z uwagi na posiadany przez nich wgląd we wszystkie obszary funkcjonowania firm. Od CFO wymaga się posiadania umiejętności strategicznego planowania oraz analizy danych wewnętrznych, rynkowych i makroekonomicznych.

Wykorzystanie najnowszych narzędzi do analizy danych jest coraz powszechniejsze na polskim rynku, natomiast głównym ograniczeniem dla pełnego ich wykorzystania wciąż pozostaje wyobraźnia CFO. Stanowi to jeden z powodów, dla których nasza firma bardzo często, poza standardowym przygotowaniem raportów czy analiz dla CFO, pełni również rolę doradczą w procesie wprowadzania zmian. Podpowiadamy, jakie dane i w jaki sposób analizować, wspólnie z klientem wyznaczamy kierunki działań, uwzględniając przy tym potrzeby przedsiębiorstwa.

Jakimi narzędziami może dysponować CFO i jego zespół, aby sprostać tym oczekiwaniom?

Coraz więcej firm jest zainteresowanych rozwiązaniami właśnie typu big data, wykorzystującymi technologie pozwalające na przetrzymywanie ogromnych wolumenów danych, zarówno ustrukturyzowanych, jak i nieustrukturyzowanych.

Na początek dużą zmianę w analizie danych i czerpanych z niej wniosków daje już samo wdrożenie narzędzi typu BI (np. Power BI, w którym specjalizujemy się). Realizowaliśmy projekty dla branży budowlanej – z punktu widzenia CFO kluczowe było dostarczenie kierownikom ds. inwestycji budowlanych aktualnych danych dotyczących kosztów i uwag do projektów, a dla zarządu raportu o rentowności każdej inwestycji, który w czytelny sposób prezentuje miejsca do optymalizacji kosztowej. Jeden raport, kilka poziomów dostępności do danych i atrakcyjna wizualizacja, a to wszystko odpowiednio zabezpieczone i udostępnione pracownikom też poza biurem. Dodatkowy benefit dla CFO o którym wspomniał nam – krótsze spotkania z zarządem.

Natomiast w większości prowadzonych przez nas projektów pracę zaczynamy już na etapie gromadzenia danych i ich uspójnienia. Co roku realizujemy ponad 30 takich zleceń i widzimy, jak znacząco proces ten oddziałuje na firmę, jak zwiększa posiadaną wiedzę na jej temat.

Przeważnie firma posiada dane w różnych formatach – z transakcji biznesowych, mediów społecznościowych, informacji płynących z analizy wideo czy czujników. Wszystkie one mogą przyczynić się do wypracowania innowacyjności, jeżeli tylko odpowiednio się je połączy i przeanalizuje.

Kolejnym obszarem technologicznym, którym interesują się działy finansowe, jest machine learning. Wykorzystując możliwości aplikacji bazujących o machine learning, przygotowaliśmy dla klienta narzędzie do automatycznej analizy tekstów oraz rozpoznawania opinii w social media. Klient otrzymał również raport, z którego bardzo szybo wyciągał informacje o aktualnych trendach i opiniach na temat produktów. Wiemy też, że raporty te posłużyły do wprowadzania zmian w samych produktach.

Zarządzanie danymi i ich odpowiednia analiza będą odgrywały coraz większą wagę w podejmowaniu zmian w strategii przedsiębiorstw, a co za tym idzie CFO będzie w ich centrum.

Inwestycje
Inwestorzy w oczekiwaniu na obniżki stóp
Inwestycje
Długie pozycje na rynku gazu wciąż testem charakteru dla inwestorów
Inwestycje
Istota istotności
Inwestycje
Organizacja procesu badania istotności
Inwestycje
Określenie grupy interesariuszy
Inwestycje
Niezbędna dokumentacja